Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Stosunkidemograficzne,społeczneigospodarczewXVIIIstuleciu
Jeszczew1.poł.XVIIIw.trwałaemigracjafrancuskichhugenotów,zapoczątko-
wanaodwołaniemedyktunantejskiegow1685r.KierowalisięonidoGenewy,
Amsterdamu,atakżeLondynuorazmiastniemieckichiskandynawskich.Część
osiedliłasięwHiszpaniiiPortugalii.InniemigrowalidoNowegoŚwiata.Także
wXVIIIstuleciutrwałowychodźstwozHolandiiiFryzji,któregopoczątkisięgały
wygnaniamennonitówjeszczewXVIw.W1784i1786r.falamennonitówprzybyła
dowsch.Małopolski,aok.1795r.powstałichzbórwKazuniunaMazowszu.
Obokemigracjispowodowanejczynnikamireligijnymi,szerokizasięgmiały
ruchymigracyjnewywołanewarunkamiekonomicznymi.Nadalwstępowanodo
armiizaciężnych.W1748r.ok.80tys.Szwajcarówsłużyłowarmiachobcych,
aliczbatazmniejszyłasiędo40tys.podkonieclat80.XVIIIw.Docudzoziemskich
regimentówzaciągalisiętakżeIrlandczycy,NiemcyiHiszpanie.DlaHiszpanów
szansękarierypaństwowejstwarzałyrównieżstanowiskaurzędniczewposiadło-
ściachzamorskich.NatomiastwKataloniiiKastyliiosiedlalisięfrancuscyrzemieśl-
nicy.Irlandczycyszukaliperspektywnowegożycia,wyjeżdżajączprzeludnionej
DZielonejWyspyDdoAngliiiSzkocji.Tymsamymwyrównywali-spowodowane
emigracjądoAmeryki-stratydemograficznetychkrajów.
ZapanowaniacarycyKatarzynyIIok.25tys.NiemcówosiedliłosięnadWołgą.
SerbowieprzenosilisięnaWęgryidopd.Rosji,AlbańczycydoGrecji,Bułgarzy
doSerbiiiMacedonii,anaPółwysepPeloponeskiinaKretęemigrowaliTurcy.
W2.poł.XVIIIw.strukturanarodowościowaFinlandiiuległazasadniczejzmianie,
cobyłowynikiemosiedleniasięok.65tys.Szwedów.StratyterytorialneRzeczy-
pospolitejwXVIIIw.spowodowałyzmniejszenieliczbyludnościPolski,przyrosną-
cympotencjaledemograficznympaństwościennych.
TempowzrostuludnościeuropejskiejwNowymŚwieciebyłowyższeniżwEu-
ropie.Byłotospowodowanezarównonieustannymnapływememigrantów,jak
iwysokimprzyrostemnaturalnym.Gwałtownywzrostfaliemigracyjnejnastąpił
wkońcuXVIIIw.,azwłaszczaodmomentupowstaniaStanówZjednoczonych
Ameryki.Krajtenzapewniałnieograniczonemożliwościosadnictwarolniczegooraz
zatrudnieniewintensywnierozwijającymsięprzemyśleihandlu.Wzrostosadnic-
twaeuropejskiego,przygwałtowniezmniejszającejsięliczebnościrodzimejludno-
ściAmeryki,całkowiciezmieniłstosunkidemograficznenapółkulizachodniej.
WrazznapływembiałychosadnikówdoAmerykiPółnocnejzaczęłysięwielkie
ruchymigracyjnerodzimychplemionindiańskich.WXVIIiXVIIIw.plemięCzeje-
nówprzeniosłosięzokolicJezioraGórnegonaobszarWielkichWyżyn.WXVIII
stuleciuodindiańskiejwspólnotyCreekIndiansoddzieliłosięplemięSeminolów,
kierującsięnaFlorydę.
WciąguXVIIIstulecia,głównąprzyczynąemigracjizEuropydoAmeryki
Północnejstałasięchęćpoprawybytu.Podkoniecwiekublisko77%białejludności
StanówZjednoczonychstanowiliprotestanccyBrytyjczycy.Pozostałe23%(ok.
700tys.)obejmowałook.200tys.Niemców,130tys.katolickichIrlandczyków,
100tys.Francuzóworazinnenacje(m.in.Holendrów,Belgów,Szwajcarów,Hiszpa-
nów).Wśródnichznacznyodsetekstanowililudziepochodzeniażydowskiego.
WciąguXVIIIw.wpd.koloniachAmerykiPółnocnejznaczniewzrosłaliczebność
osóbpochodzeniaszkockiego.Byłotowdużejmierzerezultatemprześladowań
politycznychireligijnych,jakichdoświadczaliwswojejojczyźnie.Falęuchodźców
spowodowałyrepresjeangielskiepoklęscepowstańwlatach1715i1745.Ponadto,
jakoprezbiterianie,Szkocidoznawaliuciskuzestronykościołaanglikańskiego.
ZpodobnychwzględówzaOceanwyemigrowałytysiąceSzkotów,którzynapocz.
XVIIw.osiedlilisięwUlsterze,naterenieIrlandii.WXVIIIstuleciunasiliłasiętakże
emigracjaprotestanckichNiemców,uchodzącychprzedprześladowaniamireligij-
35
migracjereligijne
migracje
ekonomiczne
zmianystruktury
narodowościowej
emigracjaeuropejska
doNowegoŚwiata
emigracjaszkocka
