Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ŚwiatwXVIIIwieku
dobytkiemipowinnościami.Wprowadzonoorga-
nizacjęopartąnazasadzieterytorialnej,wktórej
podstawowąjednostkąbyławspólnotadziesięciugos-
podarstwkierowanychprzezstarostę.Członków
wspólnotyobowiązywałazbiorowaodpowiedzialność,
zarównozawykroczenia,jakiwzakresiepłaceniapo-
datków.Chłopinietylkoniemoglizmieniaćmiejsca
zamieszkania,alebezzgodylokalnejadministracjinie
wolnoimbyłowprowadzaćzmianwgospodarstwie,
anawetdokonywaćubojuhodowlanychzwierząt.Za
niewielkiewykroczeniachłopomgroziłykarycielesne,
anawetkaraśmierci.Nasilającysięwyzyskchłopów
przejawiałsięrosnącąwysokościączynszówicoraz
większymwymiaremprzymusowejpracyodrobkowej.
Teczynniki,atakżepanującyterror,przyczyniałysię
doupadkugospodarczegoChin.W1727r.wprowa-
dzonooficjalnieprawoposiadanianiewolników.
Chłopijapońscy,stanowiący80-90%ludnościkra-
ju,zajmowalidrugąpozycjęwhierarchiispołecznej.
Tawysokapozycjaopierałasięnafilozofiikonfucjań-
skiej,zgodniezktórąchłopstwobyłopodstawąkraju
-DBezchłopówniemożemysięobyć,podczasgdy
Ryci30
Rybacyjapońscy(rysunek
ShibyKokanaRybacyna
brZegU,1799,zezbiorów
MuzeumYamatoBunkakan
wNara)
-
możemysięobejśćbezkupcówirzemieślnikówD.Chłopównazywanokootsunin,
-
cooznaczało(jakiśtamczłowiek),lubhyakushonin,czyli(ludzieostuimionach),
-
czylibeznazwiskrodowych.Niemoglioniopuszczaćswoichwsiorazposiadać
broni.Ichcodzienneżycieszczegółoworegulowałyprzepisyopartenabushido,czyli
-
kodeksiehonorowym,izałożeniachfilozofiikonfucjańskiej.
Ludnośćwiejska,funkcjonującawobrębiewspólnot(dźati)złożonychzrolników
iwiejskichrzemieślników,stanowiłazdecydowanąwiększośćludnościIndii.Chłopi
ludnośćwiejska
nienależącydowspólnot,pozbawienibylipraw.Pełnoprawniczłonkowiedźatiuzna-
wAzji
nychzaczyste,skupienibyliwokółświątyniiplacuzebrań.Zamieszkiwaliulice,
anawetdzielnicecałkowicieodseparowaneodulicdźatiniższychinieczystych.Obok
systemu,wktórymziemiapodzielonabyłanadziedzicznedziałki,funkcjonowały
wspólnotyzkolektywnymużytkownikiemziemi(ganabhaga).Wspólnotywioskowe
byłyekonomicznymprzejawemistnieniaporządkukastowego.Członkowiewspól-
notybyliprzywiązanidoziemi,gdyżtylkowporządkukastowym,należącdoswojej
dźati,mieliprawodowykonywaniaswoichzajęć.Ludziepozakastowibyliwyklęci
zarównowznaczeniureligijnym,jakiekonomicznymispołecznym.Wramachwspól-
notwioskowychprowadzonabyłatakżedziałalnośćrzemieślnicza.
Chłopówkoreańskichdzielononadwiegrupy.Osobistąwolnośćposiadalichłopi
DpaństwowiD,awymiarichrentyfeudalnejwynosiłok.30%zbiorów.Cieszylisięoni
takżeprawamiobywatelskimi,włączniezmożliwościąprzystąpieniadoegzami-
nówiawansowaniadojangban.ChłopiDprywatniDmusielioddawać50%zbiorów
ipodlegalirozwiniętemusystemowipoddaństwa.
AfrykaiAmeryka
StrukturyspołeczneAfrykiiobuAmeryk,pomimowielupodobieństw,zasad-
niczoodbiegałyodhierarchiispołecznejukształtowanejwEuropieiAzji.Charakte-
rystycznącechąspołecznychstrukturwAfrycebyładominacjawspólnotplemien-
nych.OrganizacjeplemiennefunkcjonowałynawetwAfrycePółnocnej,gdziepro-
56
