Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ŚwiatodWiosnyLudówdoIwojnyświatowej
sjiorazmentalnośćcara,któryniedopuszczałmyśli,
żewojnęmożeprzegrać,takżetadrugawersjaniejest
wykluczona.
ŚwiatpośmierciMikołajaodetchnąłzulgą.
Uważano,żejegosyn,któryobjąłtronjakoAleksan-
derII,wporównaniuzojcemreprezentujeliberalniej-
szepoglądyibardziejpojednawcząpostawę.Powstą-
pieniuAleksandranatronzmieniłsięwięcicharakter
wojny.Dotychczasprzyjmowano,żewzmaganiach
wojennychchodzioobronęwolności,tłumionejprzez
protektoraskrajnejreakcji.Zdrugiejstronyopinia
środkowo-izachodnioeuropejskasądziła,żeistnieje
koniecznośćograniczeniarosyjskiejprzemocy.Mia-
ływtymswójintereszarównoWielkaBrytania,jak
szczególnieAustria.NatomiastFrancja,któramimo
sojuszuzWielkąBrytaniąrywalizowałazniąoraz
miałaniemniejsprawspornychzpaństwaminiemiec-
kimi,uważała,żeRosjastanowikoniecznąprzeciw-
wagędlawymienionychpaństw.Zadowalałasięza-
temzdobyciemSewastopola,poczymoczekiwała
DhonorowegopokojuD.
BardziejwojowniczonastawionaWielkaBrytania
fly©Π;
MikołajIRomanow(1796-
gotowabyłakontynuowaćwojnę,copodkreślałsternikpolitykibrytyjskiejwicehra-
-1855)-cesarzrosyjskiikról
biaPalmerston.JednakżeNapoleonusiłowałprzekonaćWielkąBrytaniędozajęcia
polski
bardziejpojednawczegostanowiska,cowypływałotakżestąd,żeogółludnościfran-
cuskiejodczuwałjużzmęczeniewojną.Gruntdougodybyłprzygotowywanywe
wcześniejszychtajnychrozmowach.InterweniowaławreszcieAustria,która28XII
1855wporozumieniuzpaństwamizachodnimiwręczyłarodzajpokojowegoulti-
matumwPetersburgu.Rosjitymłatwiejbyłoprzyjąćowewarunki,ponieważmie-
siącprzedtem(28XI1855)udałosięjejuzyskaćznaczącysukcesmilitarnywwyniku
zdobyciaarmeńskiejtwierdzyKars(którejnotabenebronilim.in.oficerowieturec-
flpokójhonorowyflzRosją
cyipolscy)iwtejsytuacjimogłasięzgodzićnaDpokójhonorowyD.Wrezultacie
rosyjskaRadaKoronnapostanowiła15I1856przyjąćwstępnewarunkialiantów
i1lutegopodpisaławtejsprawieodnośnyprotokół.
Dnia25tegożmiesiącarozpocząłsięwParyżukongrespokojowyzainteresowa-
nychstron-miejscekongresumiałosymbolizowaćznaczącąrolę,jakązaczynała
odgrywaćwEuropieFrancja.WtrakcierokowańBrytyjczycyutyskiwali,żeFrancja
ichkosztemzbieralauryzwycięstwa.Twierdzili,żeniewszystkiecelewojnyzostały
osiągnięte.Traktatpokojowy,podpisanyostatecznie30marca,byłprzegranąRosji,
jeśliwziąćpoduwagęzasadniczycel,któryzamierzałaosiągnąć,rozpoczynając
wojnęwceluzwasalizowaniaTurcjiiAustriiorazcałegoPółwyspuBałkańskiego.
PokójzapewniałmiędzynarodowąkontrolęnadżeglugąnaDunajuioddawał
częśćBesarabiinarzeczMołdawii,gwarantowałtakżeneutralizacjęMorzaCzarne-
traktatparyski
go,zzastrzeżeniem,żenajegobrzeguniemożnabudowaćżadnychumocnieńobron-
nych,wportachzaśograniczałstacjonowanieobiektówpływającychdolekkich,
małychstatkówstrażniczychtypupolicyjnego.Niebyłorównieżmowyozniesieniu
protektoratutureckiegonadpaństewkamiwasalnymi,położonyminaPółwyspie
Bałkańskim.Wprowadzononatomiastklauzulęowspólnejopiecemocarstwnad
księstwaminaddunajskimioraznadSerbią.TurcjamiałaDwkoncerciemocarstwD
równeprawaiuzyskiwałapotwierdzenieswejniezależnościoraznienaruszalności
swegoterytorium.PosłowieWielkiejBrytanii,FrancjiiAustriiwytargowaliodsuł-
12
