Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WzorzecustrojowynaziemiachGryftów(koniecXII-początekXIIIw.)...
RządyregencyjnecórkiMieszkaIII,Anastazji,
księżnejpomorskiejikwestiaprzeniesieniawzorcarządów
regencyjnychksiężnej-wdowydoMałopolski
Przyjrzymysiępierwszemuprzypadkowiregencjiwdowy.Byłatore-
gencjasprawowanaprzezAnastazję,córkęMieszkaStarego.Anastazja,
jakowdowapoBogusławieI,wystąpiławdokumenciez1187r.Towa-
rzyszyłjejmożnowładcaWarcisław,tytułowanywspółrządcą:nducissa
etWarvelauusvicedominusterre”(nksiężnaiWarcisławwspółzarządca
tejziemi”)1.Jesttociekawasytuacja,jedynyrazzauważalnawźró-
dłach,wskazującanawzorzec,którybyćmożesięnieprzyjął.Trzeba
podkreślić,żewspółzarządcązostałprzedstawicielmożnowładztwa,
comiałobyćsposobemkontroliwładzy.Księżnamiałanapoczątku
rządówpojawićsięnadworzeduńskimwrazzdziećmiizłożyćhołd.
Natomiastw1189r.doszłodoantyduńskiegowystąpienia,którego
przywódcąbyłWarcisławŚwiętoborzyc.Byćmożepostąpiłonwbrew
woliksiężnej,jednakmożliwejest,żeksiężnapopierałatowystąpienie.
WkrótcedoszłodonajazduduńskiegonaPomorze2,oczymczytamy
wtzw.RocznikachWaldemarapod1189r.:nExpedicioadSlaviamfacta
est.IarmarusfactusesttutorfiliorumBugizlavi”3.Zatempoodsunięciu
Warcisławapojawiłsiękolejnywspółzarządca:Jaromarrugijski,który
tęfunkcjęsprawowałwlatachod1189dookoło1194r.4Zastanawia,
czyzadaniaWarcisławaiJaromarabyłytakiesame,bowiemvicedo-
minus(rządca)itutor(opiekun,doradca)mogąoznaczaćinnekompe-
tencje,zatemiuprawnieniadecyzyjneksiężnejmogłybyćróżne.Był
toteżczaskształtowaniasięmodeluregencjiwdów.
1
PommerschesUrkundenbuch/dalejPU/,t.1,ed.R.Klempin,Stettin1868,
nr108.
2
M.Smoliński,Mirosława-księżnapomorska,regentkaidyplomatka,[w:]Kobiety
iwładzawczasachdawnych,red.B.Czwojdrak,A.A.Kluczek,Katowice2014,
s.141-142.
3
ExAnnalibusWaldemarianisetVitescolensibus,nMonumentaGermaniaeHistorica.
Scriptorum”,t.29,Hannoverae1892,s.178.
4
E.Rymar,Rodowódksiążątpomorskich,t.1,Szczecin1995,s.127.
37
