Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I.Nieziszczalnemarzenie
każdymaprawodorównychszans,comożnaosiągnąćtylkoprzy
aktywnymudzialewładzy.Liberałowiespodznakumodusvivendi
ostrokontestująpozytywneujęcieuprawnień.
Dyskusjaoprawachjednostkiwiążesięzdrugąważnąróżnicą
międzyliberalizmemmodusvivendialiberalizmempostępowym,
dotyczącąrolipaństwa,amianowicietego,czyrolatapowinna
wykraczaćpozautrzymaniepokojuwewnętrznego.Liberałowie
poszukującymodusvivendizgodniezeswojąkoncepcjąochrony
swobódjednostkiisceptycznymstosunkiemdoprawpozytyw-
nychutrzymują,żepaństwopowinnowjaknajmniejszymstopniu
ingerowaćwsprawyspołeczeństwa.Cozatymidzie,zregułynie
wierząwskutecznośćinżynieriispołecznejwwykonaniuwła-
dzy.Liberałowiepostępowiwyznająprzeciwstawnypogląd.Wolą
państwaaktywne,zdolnepropagowaćprawajednostek,imają
znaczniewiększąwiaręwskutecznośćinżynieriispołecznej.
Choćraczejnieulegawątpliwości,żeobarodzajeliberali-
zmupolitycznegoskupiająnasobiewieleuwagiwświecieidei,
wpraktyceliberalizmpostępowyzatriumfowałnadliberalizmem
modusvivendi.Zawiłościiwymogiżyciawewspółczesnym
świecieniepozostawiająpaństwominnegowyboru,jaktylko
intensywnieuprawiaćinżynierięspołecznąłączniezupowszech-
nianiemprawpozytywnych.Niesposóbzaprzeczyćanitemu,
żeniektórepaństwaangażująsięwtoprzedsięwzięciebardziej
niżinne,anitemu,żepoziomzaangażowaniamożefluktuować.
Niezmieniatofaktu,żeżyjemywepocepaństwainterwencjo-
nistycznegoiniemapowodówsądzić,żetosięwnajbliższym
czasiezmieni.Napotrzebyniniejszejksiążkiliberalizmpolityczny
utożsamiamzatemzliberalizmempostępowym.
Mojądefinicjęliberalizmunależyopatrzyćtrzemadalszymi
uwagami.Popierwsze,doliberalnychideologiipolitycznychzali-
czasiędwainnenizmy”:utylitaryzmiliberalnyidealizm.Można
jeoczywiścietraktowaćjakowariantyliberalizmupolitycznego,
unikamjednaktego,ponieważkierujenimiinnalogikaniżlibera-
lizmemmodusvivendiiliberalizmempostępowym.Przedewszyst-
kimaniutylitaryzm,aniliberalnyidealizmnieprzywiązująwięk-
szejwagidoprawjednostki,któreleżąusednaliberalizmu.Jeremy
14