Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I.Nieziszczalnemarzenie
Możliwajestdemokracjanieliberalna,czyliustrój,wktórym
wyborczawiększośćdepczeprawamniejszości.Takisystemnazy-
wanyjestczasemtyraniąwiększościizpewnościąmożnawska-
zaćjegoprzykładyzrealnegoświata.Państwaliberalneprawie
zawszesąjednakrównieżdemokratyczne,ponieważzpojęcia
niezbywalnychprawwyraźniewynikaprawodowyboruwładzy
przezobywateli.DobrzetoująłMarkusFischer:nRelacjamiędzy
liberalizmemademokracjąjestasymetryczna:liberalizmwdużym
stopniuimplikujeinstytucjedemokratyczne,demokracjazaśtylko
wminimalnymstopniuimplikujeliberalneuprawnienia”14.
Możnajednakdowodzić,żepaństwoliberalne,wktórym
mniejszościforsująopartenauprawnieniachargumentyblokujące
decyzjewiększości,sąantydemokratyczne.Nieulegawątpliwości,
żetakiesytuacjesięzdarzają,nieuważamjednaktakiegopostę-
powaniazaantydemokratyczne,ponieważostatecznedecyzjesą
zgodnezprawodawstwemczyregułamidemokratycznieprzy-
jętymiprzezobywateli.Terminnpaństwoliberalne”napotrzeby
niniejszejksiążkioznaczazatemliberalnądemokrację15.
Potrzecie,niektórzyczytelnicymogąpostrzegaćtęksiążkę
jakoostryataknaliberalizmidojśćdowniosku,żemamwrogi
stosunekdotejideologiipolitycznej.Wniosektenbyłbybłędny.
Należyodróżnićfunkcjonowanieliberalizmunaareniewewnętrz-
nejodjegofunkcjonowaniawsystemiemiędzynarodowym.Moje
poglądynaliberalizmsąróżnewodniesieniudokażdejztych
dziedzin.
Uważam,żenaareniewewnętrznejliberalizmjestautentycz-
nąsiłąnarzeczdobra,jestzatembardzopożądane,abymiesz-
kaćwkraju,któryuprzywilejowujeichroniprawajednostki.
Poczytujęsobiezawielkieszczęście,żeurodziłemsięiprzezcałe
życiemieszkamwliberalnejAmeryce.Liberalizmnapoziomie
14MarkusFischer,meLiberalPeace:Ethical,Historical,andPhilosophicalAspects,
BCSIADiscussionPaper2000-07,KennedySchoolofGovernment,Harvard
University,kwiecień2000,s.5.
15
Zob.tamże,s.1-6;StephenHolmes,PassionsandConstraint:OnthemeoryofLibe-
ralDemocracy,UniversityofChicagoPress,Chicago1995,s.8-10,31-36.
16
