Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Badaniabilingwizmupolsko-portugalskiegowBrazylii…
wszystkiemszeinabożeństwabyłyodprawianepoportugalsku,atylkojednamsza,
wniedzielęogodz.9:00,popolsku.Przezcałyczaspobytuchodziłemnatęmszę,sta-
rającsięobserwowaćpolszczyznęużywanąprzezksiężyiwiernychorazliczbęwier-
nych,którawahałasięod50do80osób.Niebyłatoliczbaimponująca,aletrzeba
teżpowiedzieć,żeKurytybabudziłasięwniedzielędopierokołopołudnia,więctaka
liczbaosóbwstającychrano,byuczestniczyćwpolskiejmszy,niewydawałamisię
wtedymała.
Sytuacjaulegałazmianie,kiedyodbywałysięuroczystościparafialne,jaknp.od-
pustwdzieńśw.StanisławaczyprocesjaBożegoCiała.Byłyonedlamnieźródłem
kilkuzaskakującychobserwacji.Otóżnaodpuścieczęśćosóbbyłaubranawpolskie
strojeludowealbomiaławswymstrojuelementynarodowe.Osobywstrojachludo-
wychtobyliczłonkowiezespołufolklorystycznegonWisła”
.Wśródnichwyróżniałsię
chłopak,którypodczasprocesjiniósłchorągiewśw.Stanisława;byłonwstrojukra-
kowskim,alemiałrysywyraźnieorientalne.Odkierowniczkizespołu,paniStefanii,
dowiedziałemsię,żejesttoMauricio,członekzespołuludowegonWisła”
,Brazylijczyk
japońskiegopochodzenia,zafascynowanypolskąkulturąludową.Zżywymzaintere-
sowaniempolskimfolkloremmiałemsięspotykaćpotemwBrazyliijeszczewielerazy.
ProcesjaBożegoCiałabyłainteresującaztegowzględu,żezgromadziłaowiele
więcejosóbniżzwykle.Ludzie,niemieszczącsięwkościele,stalinadziedzińcu,gdzie
znajdowałysiętakżeczteryołtarze.Zgromadzenieprzypominałotłumwcentrum
brazylijskiegomiasta:obokosóbbiałychbyłowielumulatówiosóbczarnoskórych.
Dlamniebyłotonowością,gdyżuczestniczącwmszachpolskich,spotykałemtam
prawiewyłącznieosobyrasybiałej.Nabożeństwobyłoodprawianepoportugalsku,
natomiastczytaniaiśpiewprzydwóchołtarzachodbyłysiępopolsku,aprzydwóch-
poportugalsku,conierobiłonazebranychwrażenia,gdyżbyłoprzyjętymzwyczajem.
Możnapowiedzieć,żepolskośćkościołaśw.Stanisława-zbudowanegoprzezPola-
kówiprzezdziesięcioleciastanowiącegojedenzgłównychośrodkówtejnarodowości
wKurytybieiwokolicy-akcentowanowkońcuminionegowiekusymbolicznietylko
przyspecjalnychokazjach,takichjakodpustśw.StanisławaczyprocesjaBożegoCia-
ła.Pozatymbyłonświątyniąotwartądlawszystkichkurytybańskichkatolików.
Ponieważzzasadywykorzystywałemwszelkienadarzającesięmożliwoścido
możliwiejaknajszerszychkontaktów,porozpoczęciuzajęćdydaktycznychnigdynie
odmawiałemzaproszeniommoichstudentówdoodwiedzeniakonkretnychmiejsco-
wościwParanieorazwstanachSantaCatarinaiRioGrandedoSul,doudziałuwspo-
tkaniachzmłodzieżąszkolnąpolskiegopochodzeniaczyteżdospotkańwkościołach
zwiernymizposzczególnychparafiipomszach.Uświadamiałomito,żemojapraca
jakoprofesorazPolskiprowadzącegozajęcianaUFPRstanowiswegorodzajuwy-
darzeniespołeczne,ważnedlaPoloniibrazylijskiej.Taktowyraziłapochodząca
zTomasCoelhouczestniczkazajęćprowadzonychwsobotydlawszystkichchętnych
14
