Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1
Modelezabezpieczeńnanieruchomościwujęciu
historycznymiprawnoporównawczym
1010Ryshistorycznyzabezpieczeńwierzytelności
nanieruchomości
Środkiprawnesłużącezabezpieczeniuwierzytelnościbyłyznane
jużwprawierzymskim.Wśródnichwystępowałszerokorozumiany
zastaw,któryobejmowałtrzykonstrukcje:fiduciae,pignusihipotekę.
Fiduciacumcreditorecontractawiązałasięzprzeniesieniemprzez
dłużnikawłasnościrzeczynawierzycielawceluosłonięciawierzytelno-
ści7.Przewłaszczeniutowarzyszyłaumowapowiernicza(pactumfidu-
ciae),wktórejwierzycielzobowiązywałsiędozwrotuwłasnościpo
uzyskaniuzaspokojenia.Innąformązabezpieczeniabyłzastawręczny
(pignus),którystanowiłprawonacudzejrzeczyruchomej.Pojawiłsię
onwIIIw.p.n.e.8Najegopodstawiewierzycielnieuzyskiwałwłasności
rzeczyobciążonej,ajedyniejejposiadanie.Zakresprawiobowiązków
zastawcyizastawnikaokreślałaumowazastawnicza(pignus).Napod-
stawietejumowyzastawcawydawałrzeczzastawnikowiwposiadanie
wceluzabezpieczeniawierzytelności,awierzyciel(zastawnik)zobowią-
zywałsięzwrócićtęrzeczpozaspokojeniuwierzytelnościalbo-wrazie
niespłaceniadługu-doprzeniesienianazastawcęnadwyżkiponad
cenęuzyskanązesprzedażyrzeczy.Zastawmógłpowstaćwdrodze
7P.Oertmann,DieFiduciaimrömischenPrivatrecht.Einerechtsgeschichtliche
Untersuchung,Berlin1890,s.13.
8K.Kolańczyk,Praworzymskie,Warszawa1999,s.373.
19
