Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Ryshistorycznyzabezpieczeńwierzytelnościnanieruchomości
waniatejklauzuli,jakozbytsurowejdladłużnika,zakazanowIVw.
n.e.Podrugie,dopuszczanozawarcieumowyuprawniającejwierzyciela
dosprzedażyobciążonejrzeczyizaspokojeniasięzuzyskanejceny
(pactumdevendendo)15.Wierzycielmiałobowiązekzwrócićdłużnikowi
ewentualnąnadwyżkę16.Potrzecie,możliwebyłoustanowieniezastawu
antychretycznego,wktórymwierzycielbyłuprawnionydopobierania
pożytków,jakieobciążonarzeczprzynosiła,idoichzaliczanianapoczet
zabezpieczonejwierzytelnościgłównejlubnależnościubocznych.Jednak
abywierzycielmógłuzyskaćzaspokojeniezrzeczy,najpierwmusiał
objąćwposiadanie.Wtymcelusłużyłomupowództwoowydanie
(vindicatiopignoris),któreprzyhipotecemożnabyłoskuteczniewyto-
czyćodchwilipopadnięciadłużnikawzwłokęwspełnieniuświadcze-
nia17.
Akcesoryjnahipotekabyłarozwijanawczasachnowożytnych,
wtymwczterechnajwiększychkodyfikacjacheuropejskich.Hipoteka
znalazłasięwart.2114-2132KodeksuNapoleonazdnia21marca
1804r.18,anastępniew1811r.uregulowanowprawieaustriackim
wprzepisach§447-471austriackiegokodeksucywilnegozdnia
1czerwca1811r.(AllgemeinesbürgerlichesGesetzbuch)19.Wsystemie
tymdodanohipotekękaucyjną,unormowanąw§14ust.2ustawy
oksięgachgruntowychzdnia25lipca1871r.20W1896r.hipotekę
unormowanowsystemieniemieckimwprzepisach§1113-1190nie-
mieckiegokodeksucywilnegozdnia18sierpnia1896r.(Bürgerliches
15Tamże.
16Zawieranietegotypuumówbyłotakdalecerozwinięte,wpóźnymprawie
klasycznymprzyjmowano,żeprawodozbyciarzeczywynikałozsamejistotyzastawu
umownego(hipoteki),chybażestronywyłączyłytouprawnieniewdrodzedodatkowego
porozumienia(pactumdenondistrahendopignore).SzerzejnatentematJ.Krzynówek,
Zastaw(pignus)...,s.8.
17K.Kolańczyk,Praworzymskie,s.330.
18KodeksNapoleonazdnia21marca1804r.(LecodecivildesFrançais),Paris1804,
tekstpierwotnywzbiorachGallica-BibliothèqueNationaledeFrance.
19Austriackikodekscywilnyzdnia1czerwca1811r.(Allgemeinesbürgerliches
Gesetzbuch),JGSNr946l1811zpóźn.zm.
20Austriackaustawaoksięgachgruntowychzdnia25lipca1871r.(Dasallgemeine
Grundbuchsgesetz),RGBl.Nr.95l1871.Obecnieprzepisytezawieraaustriackaustawa
zdnia2lutego1955r.oksięgachgruntowych(AllgemeinesGrundbuchsgesetz),BGBl.
Nr39l1955zpóźn.zm.
21