Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
---
---
---
---
---
---
---
---
---
---
---
---
---
---
---
---
---
---
---
---
---
--
MariaHalamska
rolnych.Zarazembyłatopróbastworzeniakonkurencyjnego(wzorowanegonaso-
wieckim)ośrodkawładzywGalicjiwstosunkudoPolskiejKomisjiLikwidacyjnej
5
.
TachłopskaRepublikaprzestałaistniećwstyczniu1919r.,pointerwencjiPKL.
Pogarszającasięsytuacjaekonomicznaprzyniosłaradykalizacjęnastrojów
chłopówinasilaniesiędziałańprotestacyjnych.Nastąpiłotojużpodkonieclat20.,
wmomenciewybuchuWielkiegoKryzysu.Trwałonnapolskiejwsidopołowylat
30.WnajuboższychregionachPolski-centralnychiMałopolsce-akcjebojkotu
podejmowałaczęśćchłopóworazrobotnicyrolni.
Głównepostulaty,jakiepojawiałysięprzyokazjibojkotów,miałycharakter
ekonomiczny,aichadresatami,opróczpaństwa,byłytakżewładzelokalne.
Oddłużeniewsi,ulgiwspłacaniudługów,podwyższeniecenproduktówrolnych,
alerównieżobniżenieopłatwjazdowychipostojowychnajarmarkach-to
głównepostulatytegookresu.Bojkotyorganizowanebyłynapoziomielokalnym
ipolegałynaniedopuszczaniudohandluwczasiejarmarków(Foryś2019,s.604).
Wpoczątkulat30.wieletakichakcjipodejmowalichłopiwpołudniowejMa-
łopolsce.Wartodnotowaniajesttuprzykład„powstanialeskiego”w1932r.,odda-
jącystanspołecznychnastrojówilęków;chłopizaprotestowaliprzeciwkoprzymu-
sowinieodpłatnejpracyprzybudowiedróg,obawiającsiępowrotupańszczyzny.
Wproteściewzięłoudziałok.5tys.chłopów.Wszystkietemanifestacjespotykały
sięzretorsjamiwładzy,któredokonywałyaresztowań,wnosiłysprawydosądów,
pacyfikowałykrnąbrnewioski,wprowadzałyróżnegotypuutrudnieniawchłopskiej
działalnościpolitycznej.Wwyniku„powstanialeskiego”kilkusetchłopówzostało
aresztowanych,siedmiuzginęło.
NajwiększechłopskieprzedsięwzięciekontestacyjnetoWielkiStrajkChłopski,
któryzorganizowanowwieluregionachPolski16-27sierpnia1937r.Wzięło
wnimudziałkilkamilionówchłopów,którzyopróczekonomicznychwysuwali
takżeżądaniapolityczne.
Działaniapodejmowaneprzezstrajkującychpolegałynablokowaniudróg,
wstrzymywaniudowozużywnościdomiastirezygnacjizzakupówprzez10dni.
Wwynikudziałańpacyfikacyjnychzestronypaństwazginęło44chłopów,5tys.
aresztowano,a617skazanowyrokamisądów(Wierzbieniec2008).WielkiStrajk
Chłopskibyłnajwiększąmanifestacjąpolitycznąokresumiędzywojennego(cyt.
zaForyś2019,s.606).
5
PolskaKomisjaLikwidacyjnazostałautworzonawpaździerniku1918r.zprzedstawicieliwszystkich
partiipolitycznychdziałającychwSejmieKrajowym.NajejczelestałWincentyWitos.Wmarcu1919r.
zakończyładziałalność.JejcelembyłoadministrowanieGalicjąwmomencierozpadumonarchiiaustro-
-węgierskiej.
10
WieśiRolnictwo1(186)/2020
