Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Dialektwjęzykachangielskimipolskim
27
irlandzkim,wwiększościakcentówamerykańskichiwnieomal
wszystkichakcentachkanadyjskich,stanowiącistotnywyznacz-
nikdialektalny390
Zjęzykowegopunktuwidzeniaróżnicedialektalnemogąwy-
stępowaćnakażdympoziomiestądizoglosyleksykalne,fono-
logiczneigramatyczne.Izoglosyleksykalneprzedstawiają
różnicewleksemachstosowanychprzezużytkownikówjęzyka
wodniesieniudotegosamegoobiektulubczynności.Przykładem
jestposługiwaniesięnazwądutchcheesewpółnocnowschodnich
regionachAmerykiPółnocnejicottagecheesewśrodkowejAme-
ryce,brosewSzkocjiigruelalbooatmealwsąsiadującychzesobą
częściachpółnocnejAnglii400Izoglosyfonologiczneodzwiercied-
lająodmiennąwymowętychsamychformantówidzieląsięnafo-
netyczneifonematyczne.Izoglosyfonetycznedotycząróżnejreali-
zacjifonetycznejgłosekspowodowanejistnieniembardziejogólnej
lubdodatkowejzasadyfonologicznej(np.obecność/aj/wsłowach
wifeimiceoraz/aw/wsouthimouse41).Izoglosyfonematyczne
wynikajązróżnicpomiędzydialektamiwinwentarzufonemów.
PrzykłademzAngliijestużycienapołudniu/u/wsłowachtakich
jakput,butcherczycushioni/ʌ/wputt,butteriblushing,podczas
gdynapółnocywobydwugrupachsłówwystępuje/u/42.Ostatnia
grupatoizoglosygramatyczne,doktórychzaliczamyizoglo-
symorfologiczne(np.holpjakoformaprzeszłahelpnapołudniu
Ameryki,wodróżnieniuodhelpedwpozostałychregionach)oraz
syntaktyczne(np.użyciefortowwieluczęściachanglojęzycznego
światazamiaststandardowegotowznaczeniućwcelu’,jakwzda-
niu:Johnwentdowntownfortoseehisfriend)430
Badaniawykazały,żenajważniejsząrolęwprzypisywaniu
użytkownikajęzykadodanejgrupyspołecznejodgrywająizoglosy
gramatyczne.Wodróżnieniuodizoglosfonologicznychileksykal-
nych,któremogąodzwierciedlaćmowęprzedstawicieliróżnych
39Tamże.
40Tamże,s.97.
41Tamże.
42Tamże,s.98.
43Tamże.