Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
napodłodze.Pociągwidmostrzeżonybyłprzezbardzosilnykonwój
żołnierzyKBW,zkarabinamiwstałejgotowościdostrzału.[...]
Dowódcakonwojukpt.Klitenikautorytarnieizeswadąwiecową
oświadczył,żejesteśmykupągnoju,którypowinienbyćwdeptany
wziemięizaoranyjakoprzeszkodanapolskiejdrodzedowolności
isprawiedliwości”[21].Latemnaturalniedoskwierałwszystkim
niemiłosiernyupał,awczasiedeszczu–wilgoć.Zawszeteżbyły
problemyzwyżywieniemizałatwianiempodstawowychpotrzeb
fizjologicznych,cojestotyleistotne,żepodróżdowięzienia
wopisanychpowyżejwarunkachtrwałaodkilkudokilkudziesięciu
godzin.ZkoleikobietyzwięzieniawFordoniedoInowrocławia
przewożonosamochodamiciężarowymipodosłonąnocy.
Wpóźniejszymokresie,oboktransportówkolejowych
isamochodowych,doszłytakżeinnesposobydowożeniawięźniów
dozakładówkarnych.Najbardziejponiżającyzobecnegopunktu
widzeniawydajesiętransportpociągiemwprzedzialerazem
zezwykłymipasażerami.Zzachowanychrelacjiwynika,żeskazani
czulisięwówczaswyjątkowopodle,spuszczalioczy,zasłanialitwarz
czywinnysposóbpróbowaliukryćswojenieszczęście.Konwojenci
natomiastsugerowaliwścibskimwspółtowarzyszompodróży,
żeprzewożą„groźnychprzestępcówniemieckich”,„bezwzględnych
zbrodniarzyfaszystowskich”,„różnegorodzajumorderców”itp.
Jakżedziwnemusiaływydawaćsięteinformacje,gdy
transportowanąosobąbyłaprzestraszona,młodadziewczyna,mocno
pobitawczasieśledztwa.Wydajesięwszakże,żetłumaczeniom
strażnikówmałoktodawałwtedywiarę.Postronniludzienatomiast
staralisięudzielaćowymnieszczęśnikomróżnegorodzajupomocy.
Atozagadywalikonwojentówiukradkiempodawaliżywność,innym
razemodbierali„grypsy”,wkońcuinformowaliosytuacjiwkraju.
Dlawięźniówbyłotoniewątpliwiekolejneważnedoświadczenie.
Krespodróżydozakładukarnegorozpoczynałnowy,jeszcze
trudniejszyetapwżyciukażdegoskazanego.
Zkilkunasturelacjiiwspomnieńmożnaodtworzyćzapamiętany
przezskazanychwyglądzewnętrznycieszącychsięwyjątkowozłą
sławąponurych,monumentalnychiszarychbudowliFordonu,
Wronek,Rawicza,Grudziądza,Raciborza,Białegostoku,
Inowrocławia,Wrocławia(ul.Kleczkowska)iStrzelecOpolskich.
Widoktenwywoływałwstrząspsychiczny,zazwyczajuludzi
młodych,którzynajbliższekilkalubkilkanaścielat,anawetmoże
dokońcażycia,mieliprzebywaćwwięziennychmurach.„Fordon
–wspominajednazeskazanych–todużymasywnykompleks,
składającysięztrzechgmachów:celewięzienne,pawilonprodukcji
(czapkarnia,hafciarniapatekoficerskich),nadolemałyszpitalik,
