Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
4.
Cechykondycjiekonomicznejosób-wtejgrupiemieścisięposiadanieróż-
negorodzajudóbr,dysponowaniemożliwościamiosiąganiawyższegostatusu
ekonomicznego.
Przedstawionewyliczenieniewyczerpujepólzagrożeniawiktymogennego,któredla
celówpraktycznychzostałypodzielonenagrupyzagadnień.Natomiastabyustalićfak-
tycznypotencjałwiktymogenny,niezbędnejestprzeprowadzenieanalizywkategoriach
systemuwzmocnień.Systememwzmocnieńbędęnazywałtakąkonfiguracjęelemen-
tów,któresięsumują.Posiadanienp.mienia,któremożebyćprzedmiotempożądania
istymulatoremzamysłuzagarnięcia,stajesięwiktymogennewwiększymstopniuwtedy,
gdymienietoniejestnależyciezabezpieczone,gdyjestagresywniedemonstrowanejako
symbolprestiżuiwyższości,gdyzostałonabytewsposóbnielegalnybądźwszczegól-
niekrótkimczasie,gdywłaścicieljestosobąfizyczniesłabą,podatnąnamanipulowa-
nie,gdyjegostatusspołecznykwalifikujegowoczachotoczeniajakoosobę,któranie
zgłosistraty,bojestuwikłanawsiećzależności,itd.Możnawymienićwieletakichcech.
Wprawodawstwiewyróżniasięsytuacjeszczególnieagresywnejstymulacjidoprze-
stępstwa.Wkategoriitejmieszcząsięzarównoprowokacja,jakiszantażemocjonalny
orazszantażzwykły.Natomiastsłaborozpoznanywdiagnozieisłabouwidoczniony
wprawodawstwiejestobszartychzachowańjednostki,którewsposóbszczególnie
perfidnyuzależniająinnychipowodująichgłębokiefrustracje,niejednokrotniedopro-
wadzającedoobronynieadekwatnej,aczęstodoagresjiskierowanejdosamegosiebie.
Jesttojedenzliczącychsięetiologicznychczynnikówsamobójstw.Gdyagresjakieru-
jesięnazewnątrz,wybieranejestpoleniekoniecznieadekwatnegoodwetu-agresja
wobecinnychjakorekompensatazauzależnienienainnympolu.Wprzypadkugdy
agresjajestskierowanaadekwatniewstosunkudoosobyuzależnionej,onawłaśniestaje
sięostatecznieofiarą.Wtymprzypadkupowiemy,żeofiarajestfaktycznymsprawcą.
Zakreswiktymizacjijestwięcniezwykleszeroki.Dotyczyonaprzestępczości,degra-
dacjiekonomicznej,degradacjiosobowości(alkoholizm,narkotyki,chorobypsychicz-
ne,niedorozwójumysłowy),degradacjifizycznej(chorobysomatyczne)idegradacji
kulturowej.Przyczynywiktymizacjitakróżne,jakróżneprzyczynydegradacji
społecznejposzczególnychgrup.Upodstawrozpowszechnianiasięwiktymizacjitkwią
przedewszystkimstratyfikacjaspołecznaorazindolencjasystemówrozwiązywania
problemówspołecznych.
Możnatakżewyróżnićosobyzmarginesuspołecznego,któresamesiebieuważają
zamarginalne,zdająsobiesprawęzeswejinności,oraztakie,któretejświadomościnie
mają.WielkąpopularnośćzdobyłaksiążkaN.N.KittrieTheRighttobeDifferent(Prawo
dotego,abybyćinnym)58poświęconagrupommarginesowym.Autortenstwierdza,że
upodłożazłegotraktowania(wiktymizacji)niektórychjednosteklubnawetgrupspo-
łecznychleżąprzesądy,mityiurojeniaspołeczne.Częstoludzistarszychtraktujesię
58
N.N.Kittrie,TheRighttobeDifferent:DevianceandEnforcedTherapy,Baltimore1971.
Potencjałwiktymogennyipodatnośćwiktymizacyjna
43