Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.KoNTEKsTyAMERyKAnsKiE
Boringabyłahistoriąwewnętrznąwtymsensie,żebyłanapisanazpunktuwidze-
niaelitytejdyscypliny,którątworzylieksperymentaliściidlaktórychpsycholo-
giaspołecznaczypsychologiadzieckabyłyniższymiformamipsychologicznego
życia,któretolerowanotylkojakomarginestejdyscyplinyijejhistorii”(1994,
s.476).
ElitarnypunktwidzeniaBoringalepiejpozwolinamzrozumiećhistoriasporu
jegomentoraEdwardaB.Titchenera(1867-1927)zAmericanPsychologicalAsso-
ciation(APA).Od1897r.Titchenernieuczestniczyłwspotkaniachorganizowa-
nychprzezAPA,choćnależałdojegoczłonkówzałożycieli.Dlarównowagizało-
żyłSocietyofExperimentalists(Greenwood,2009).Podstawowaróżnicamiędzy
tymidwomatowarzystwamipolegałanatym,żeAPAreprezentowałapodejście
pluralistyczne,mającwswoimgroniepsychologówzajmującychsiępraktycznymi
zastosowaniamiwiedzypsychologicznej.DlaTitcheneraijegowiernegoucznia
Boringabyłatoprofanacjanaukidotegostopnia,żewliściedoMadisonaBentleya
(1870-1955)Boringprzyznaje:nTestowanieobrzydzamniecorazbardziej.Myślę
oniemieckiejpsychologii,którapodążazapsychologiąpostaci,wAPAmożnazna-
leźćtylkopięćartykułów[napisanychnapodstawie]praceksperymentalnych,
zktórychtrzysąraczejpodstawowe(niemożnaichpowtórzyćł)”(Boring,1922,
cyt.za:O’Donnell,1979,s.293).Niewątpliwiecel,któryprzyświecałBoringowi,
gdypisałonswojedzieło,miałrównieżaspektpedagogiczny-byłpodsumowa-
niem200wykładównatematsystemówpsychologicznychwygłoszonychnaUni-
wersytecieClarka,apóźniejnaUniwersytecieHarvarda.
HistoriapsychologiibyłaprzezBoringaopowiedzianajakotriumfmetod
eksperymentalnych:nHistoriapsychologiijestnierozerwalniezwiązanazhisto-
riąfilozofii,alepostępirozwójpsychologiieksperymentalnejstanowioddzielną
fazęhistoriiteoriinaukowych”(Boring,1929,s.3).Wpsychologii-wjegoro-
zumieniu-wszystkozaczynasięodFechneraiHelmholtza,któregoasystentem
przezdługiczasbyłWundt.Dalejspiralapowiązańrozszerzasięiobejmuje
uczniówWundta,wtymTitchenera.OstateczniezatrzymujesięnasamymBorin-
gu-uczniuTitchenera(Ash,1983).Nowoczesnanaukarozpoczynasię,według
Boringa,oddziewiętnastowiecznychbadańnadfizjologiązmysłówwNiem-
czech.WopiniiAsharozwójfizjologiiwXIXw.byłdlaBoringaideałempostępu
wbadaniachidlategonprzedstawiałonrozwójfizjologiiukładunerwowego,
wszczególnościserięodkryćdokonanąprzezHelmholtzazapomocąpomiaru
szybkościprzewodzenianerwowego,jakoparadygmatrozwojunaukowego”
(Ash,1983,s.149).WdrugimwydaniuAHistoryofExperimentalPsychology
21
