Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I.WOJNAAMĘSKOŚĆ
Literaturatowielkafabrykawzorów.
CzesławMiłosz
1
1.WYNALAZEKMĘSKOŚCI
„K
uwojniewychowanymabyćmąż,niewiastazaśkuwytchnieniuwojownika;
wszystkoinnejestgłupstwem”międzyinnymitakąnaukęwkładałFryderyk
NietzschewustaprorokaZaratustry
2
.Niewdającsięnaraziewroztrząsaniadoty-
cząceznaczeniawyrażonejwtymzdaniuideiflwychowaniakuwojnie”,można
powiedzieć,żesentencjapowyższastanowidobryprzykładdośćpowszechnego
jeszczewXIXwiekustereotypowegomyśleniaopodzialerólpłciowych,mówiąc
inaczejprzykładmodernistycznegodyskursunatematróżnicypłci
3
.Takorzecze
Zaratustrazostałowydanewlatach1883-1885;alewcześniej,wroku1869,ukazała
sięinnaniemniejgłośnaksiążkaJohnaStuartaMillaPoddaństwokobiet.Pierwsza
falafeminizmuwchodziławswojądecydującąfazę.Zwolna,inaskutekróżnora-
kichczynników,zaczęłysięzmieniaćtradycyjnerelacjespołecznemiędzymężczy-
znamiakobietami.Tenprocesraczejewolucjaniżrewolucjatrwadodzisiaj.
Równolegledotego,począwszyodepokinapoleońskiejinastępniekonfliktu
francusko-pruskiegowlatach1870-1871,zmieniałsiętakżecharakternowożytnych
wojen;wcorazmniejszymstopniupolegałyonenakonflikcieambitnychwładców,
acorazbardziejnakonflikcienarodów.Niemniejjednak,zdaniemnietylkoNie-
111111
1
Cz.Miłosz,Okłamstwie.Rozmowa,[w:]idem,Przygodymłodegoumysłu.Publicystykaiproza
1931-1939,Kraków2003,s.301.
2
F.Nietzsche,TakorzeczeZaratustra,przeł.W.Berent,Poznań2006,s.60.
3
Zob.G.Ritz,MłodaPolskaatransgresjapłciowa,[w:]idem,Nićwlabirynciepożądania.Genderipłeć
wliteraturzepolskiejodromantyzmudopostmodernizmu,przeł.B.Drąg,A.Kopacki,M.Łukasie-
wicz,Warszawa2002,s.111.
15