Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
38
RozdziałI
-agerGallicus,obszaruskonfiskowanegoSenonomnapoczątkuIIIwieku,
gdziewkrótcepotemzałożonokolonięrzymskąSenaGallicka(Senigallia)
igdzieod232rokuosiedlalisiętakżerzymscykoloniści;podrugie-agerPice-
nus,obszaruzarzekąEsis(Aesis,Esino),zkoloniamilatyńskimiFirmumiHa-
dria,zasiedlonymijednakżeprzedewszystkimprzezobywatelibezprawagło-
su,zwyjątkiemenklawwokółAnkonyiAskulum,którebyłyzwykłymimiasta-
misprzymierzonymi(zob.mapy1i2).
JeślijednakHannibalprzekroczyłbyApeninynapołudnieodBolonii,to
wkroczyłbynaterytoriumsprzymierzonejzRzymemEtrurii,którarozciągała
sięnapółnocizachódodTybruimieściłalatyńskiekolonie:nawybrzeżuKosę
(Cosa),anapołudniowychobrzeżach:Sutrium,Nepetę,NarnięiSpoletium.
StosunkimiędzyRzymemiEtruskamibyłyszczególne-zachowałasięinfor-
macjatylkoojednymfoeduspomiędzyRzymemamiastemetruskim(Falerie).
RzymewidentnietraktowałEtruskówzpodejrzliwością:decyzjaHannibala,
abyprzekroczyćApeninyuwejściadoEtruriiw217roku,byćmożewiązałasię
zoczekiwaniami,żeEtruskowieprzejdąnajegostronę20.
Środkowaczęśćpółwyspu,nazachódodgrzbietuApeninów,byławdużej
mierzezasiedlonaprzezobywatelirzymskich,wtymtakżetychbezprawagło-
su,ewentualnieprzezLatynów.Wyjątekstanowiłygórskieplemiona,np.Mar-
sowieiPelignowie,którewczasach,októrychmowa,byłylojalnymisprzymie-
rzeńcami.NawschódodApeninówwkierunkupołudniowejczęścipółwyspu,
zgrubszanawschódodliniiciągnącejsięodHadriidoNeapolu,rozciągałsię
ogromnyobszarzajmowanyprzezsprzymierzeńców.Naterytoriumtymznaj-
dowałosiępięćrzymskichkolonii:Luceria,Wenuzja,Brundyzjum,Benewent
iPestum.Lojalnośćresztybyłajednakwątpliwa:greckiemiasta,leżącewpołu-
dniowejczęściapenińskiegobuta,zostaływłączonewpoczetsprzymierzeń-
cówwlatachsiedemdziesiątychIIIwiekupozawziętymoporze,ardzenne
plemionapołudniaItalii-przedewszystkimBrutiowie,LukanowieiSamnici
-należelidonajbardziejnieprzejednanychwrogówRepubliki.
Konfederacjarzymskaskładałasięzatemzróżnorodnychpaństwzwiąza-
nychzRzymemsieciątraktatówiprzymierzy.Podstawowymzadaniemsprzy-
mierzeńcówbyłowspieraniearmiirzymskiejludźmiiwłaśnietamożliwość
mobilizacjiogromnejliczbyludzibyłanajbardziejrzucającąsięwoczyróżnicą
międzyRzymemaKartaginą.Kluczdosiłykonfederacjileżałwjejzłożoności:
niebyłodwóchpaństw,któremiałybydokładnietakiesamerelacjezRzymem,
aleiichpostawytakżesięzmieniały.Azatem:mimożeHannibalprzybyłzin-
tencjąuwolnieniaLatynówiItalikówzrzymskiejniewoli,mimożezniechęce-
niebyłopowszechneidotknęłonawettakieterenyjakKapua,którejmieszkań-
cybylitakżeobywatelamirzymskimi,chociażbezprawagłosu,tojednobyło
wspólne:LatynowieodmówilizjednoczeniasięwewspólnejsprawiezItalika-
mipostronieHannibala.WKampaniiNolaiNeapoloparłysięwszelkimpró-
bomzmuszeniaichdowspółpracyzHannibalem;nawetwBrutium,które
20A.Sherwin-White,TheRomanCitizenship,s.123nn.
