Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
Wstęp
nychstarćoodrębnychpoczątkachizakończeniach.NieprzypadkowoAmery-
kaniewolągonazywaćuwojnązIndianamiiFrancuzami”
,aNiemcyzwykle
utrzeciąwojnąśląską”
.Wojnęsiedmioletniąnajlepiejująćjakodwaróżnekon-
flikty-podobniejakIIwojnęświatową,toczonąwEuropieinaPacyfiku,lub
wielkiewalkinapoczątkuXVIIIstulecia,określanezbiorczojakouwojna
osukcesjęhiszpańską”czyuwojnapółnocna”
.Wojnataprzedstawiahistory-
komdwaodrębnezestawyzagadnieńimożnauznać,żenajbardziejowocna
zpunktuwidzeniahistoriografiibyłabyichodrębnaanaliza.Matoszczególne
uzasadnienie,jeślirozważyćpodłoża,kontekstyorazogólneefektyspołeczne
czyekonomiczneobukonfliktów,każdyznichwynikałbowiemzinnychczyn-
nikówikażdywywarłodmiennywpływnaEuropęjakocałość.Zdrugiejstro-
ny,wojnaAngliizFrancjąmiałafaktyczniewymiarkontynentalnyitowjej
tokusplątałysięobastarcia.Niniejszaksiążkazajmiesięwięcnietylkoutrzecią
wojnąśląską”
,aleiwszelkimiaspektamikonfliktunakontynencieeuropejskim.
MapaEuropyodXVIIIwiekumocnosięprzeobraziła,podobniejakskład
czyrozmieszczenieludnościjejśrodkowejorazwschodniejczęści.Powoduje
tostałyproblemhistoryka:wybieraćwpracynazwydawneczywspółczesne.
Zdecydowałemsięnapierwszerozwiązanie,gdyżtewersjewystępująwźró-
dłachorazwiększościpóźniejszejliteraturymiędzynarodowej.Wpraktyce
oznaczato,żewiększośćnazwmiejscowychwgłównychstrefachwalkpoda-
wanajestponiemiecku[tłumaczeniepolskiepodajenazwypolskie].Przyją-
łemteżjednolitysposóbokreśleniadatorazjednostekpomiaru.WielkaBryta-
niawprowadziłakalendarzgregoriańskiw1752,aleRosjazachowałasystem
juliańskidorewolucji.Wieleźródełrosyjskichokreślawięcdatywstarymsty-
lu,coprzeliczyłemnakalendarzgregoriański.Dooddawaniawielkościużyłem
współczesnychjednostekmetrycznych,przeliczającnp.rosyjskiewiorstyczy
niemieckiemilenakilometry.Nieanalizowałemówczesnychtendencjimone-
tarnych,posługującsięwłaściwymidlakażdegokrajujednostkamipieniężny-
mi.Przybliżoneichstosunkiilustrujeponiższatabela:
brytyjski
Funt
1
niemiecki
Talar
6
austriacki
Gulden
9
austriacki
Dukat
2
francuski
Liwr
22,5
Rubel
rosyjski
3
WielkihistorykosiemnastowiecznejwojskowościChristopherDulyosza-
cował,żeaustriackigrajcarodpowiadałwprzybliżeniusilenabywczejjednego
dolaraamerykańskiegowroku2000.Choćtrudnojestdopasowaćwarunki
XVIII-wiecznedoXXI-wiecznych,tenprzelicznikprzybliżawzględnewarto-
ści,dającponiższeukursywalutowe”:
Funt
Talar
40dolarów
brytyjski
90dolarów
niemiecki
Gulden
austriacki
60dolarów
Dukat
Liwr
Rubel
austriacki
francuski
rosyjski
270dolarów
24dolary
180dolarów
