Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
AngliaiWaliaprzedrokiem1277
25
ukwiatumłodzieżyzWalii”17.Wskładkolejnychoddziałówwchodziłouwie-
lu”łuczników,stu,siedemdziesięciu.WkońcuRicharddeClare,Strongbow,
zabrałzesobąponad200jeźdźcówi1000pieszych,którychrekrutowałidąc
wzdłużnadbrzeżnejdrogizChepstow18.Połączenieciężkichanglo-normań-
skichjeźdźcówzdoborowymiwalijskimiłucznikamibyłosiłąniedopoko-
nania.Geraldnapisał:uJeśliIrlandiamabyćdalejpodbita,powinnosięzasto-
sowaćtamtęsamątaktykę,cowWalii:budowaćzamkiwośrodkachwpełni
okupowanych,awpoluzawszełączyćkopiezłukami”.Semperarcariimilita-
ribusturmismixtimadiiciantur.Sekrettenstałnietylkozakrótkotrwałymi
triumfamiwIrlandii:EdwardIiEdwardIIdoprowadzilitętaktykędoper-
fekcjipodczaswojenwWalii–bowiemdwukrotniemieszkańcySnowdon
zostalipokonaniwwalnychbitwach,podOrewynBridgeiwpobliżuConwy,
nimłucznicypołączylisięzjazdą–ipodczaskampaniiwSzkocjipodFalkirk
iHalidonHill,aostatecznieużytojejweFrancji.DumaGeraldazjegopobra-
tymcówbyłauzasadnionasukcesamiAnglików,którzynauczylisięodnich
łucznictwaitaktykodpowiednichdlałuczników.
SukcesywIrlandiinauczyłyHenrykaIIupewniaćsię,żeprawaKoronynie
sąwniebezpieczeństwie.Byłmocnozdeterminowany,byzmusićnajeźdźców
douznaniajegozwierzchnictwa,copodpowiadałamuintuicja.Strongbow
ijegosojusznicypochodzilizkraju,gdziezwyczajmarchiikwestionowałpra-
woKoronydoingerowaniawsprawywewnątrzgranicmarchii,aniemożna
byłopozwolić,bycisamiludziebylinawpółniezależnizarównowWalii,jak
iwIrlandii.Henryk,jakjużomówiliśmy,niedoprowadziłdożadnychtrwa-
łychpodbojówwpółnocnejWalii,zostałstamtąddwukrotniewypartyiwy-
starczyłomuotrzymaćsymbolicznyhołd,któryjedynieoszczędziłmuhańby
przyznaniasiędoporażki19.JednakżenapołudniuprzyjąłhołdlennyRhysa,
któregouczyniłkrólewskimjustycjariuszem.Ochoćbypozornejlojalności
Rhysaświadczyto,żewysyłałonwojskadoAnglii,bypomóckrólowi.Być
możewpanowaniuHenrykaIImocniejwidaćcoś,oczymtrudnoniemyśleć
przyinnychokazjach,amianowicieto,żewładzakrólewskaniejesttakwroga
PołudniowejWalii,jakksiążętomSnowdon.Tam,gdzielordowiemarchiisą
silni,Koronajestswegorodzajuwładząkontrolną,zazdrosnąoniezależność
tamtejszychwładców,aleniezbytsurowąwobecWalijczyków,którzyakcep-
tująjejzwierzchnictwo;leczgdzienagranicyniemażadnejwładzyzdolnej
podbićpółnocnąWalięwewłasnymiimieniu,tamKoronajestbezpośrednim
wrogiem.
WojnydomowezaJanabezZiemiiHenrykaIIIznaczniezmieniłystan
rzeczywWalii20.LlewelynWielkiwykorzystałmoment,gdyAngliabyła
osłabionaipodzielona,ijegomałżeństwozcórkąkrólaJanaIniestałomuna
drodze.JegopotęgęodczutoażwPembrokeiGlamorgan.Stałsięnowym
17Giraldus,ExpugnationHibernica,tomV,str.230(RollsSeries).
18Ibidem,str.254.
19Norgate,EnglandundertheAngevinKings,tomI,str.437;tomII,str.181.
20AnnalesCambriaeiBrut,passim(RollsSeries).
