Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Ozłożonościpojęciaflrodzinawielodzietna”
15
burzliweprzemianywpowojennejPolsce.Traumatycznydlawielurodzin
okresIIwojnyświatowej,atakżeprzeobrażeniaustrojowewPolscepoza-
kończeniuwojny(wtymm.in.:ustawyprawnedotyczącerodziny;przemiany
ekonomiczno-społecznezachodzącewlatachpięćdziesiątych,sześćdziesią-
tychisiedemdziesiątychwPolsce;sytuacjakryzysowalatosiemdziesiątych
osłabiającakondycjęwielodzietnejrodzinypolskiejihamującajejcywiliza-
cyjnyrozwój;procesytransformacjizlatdziewięćdziesiątych)zmieniły,jak
pisałZ.Tyszka,wsposóbistotnysytuacjępolskiejrodziny.Wspomniany
autorodniósłsiędomiejscarodzinywspołeczeństwie(wtymrodzinydu-
żej),którejstanuwarunkowanybyłzarównotym,codziałosięwprzeszło-
ści,jakteżjejkulturątradycyjną,szczególniebehawioralną9.
LataosiemdziesiąteXXwiekubyłyczasemwielkiegoprzełomuspo-
łecznego,którywpłynąłnasytuacjęrodzinywielodzietnej,zachowaniejej
członkówiproceswychowania.Przemianyspołeczno-polityczneiekono-
micznenadałynowywymiarczynnikomwarunkującymżycietychrodzin,
poszerzająctymsamymkrągproblemówspołecznychiwychowawczych.
Przejściezsystemuuspołecznionegodogospodarkirynkowejzburzyłodo-
tychczasoweinstytucje,strukturyisystemywartości.Miałotowpływna
całespołeczeństwo,aszczególnienadzieciimłodzież,ichdążenia,posta-
wyspołecznewobecświatakulturyczypreferowanewartości10.
Wpodejściupedagogadokwestiirodzinywielodzietnejmożnado-
strzecstanowisko,iżrodzinata,mimożeponosiwiększewydatkizwiązane
zmieszkaniem(czynsz,media)czyzwyposażeniemdziecidoszkoły,czę-
stozapewniawłaściwąsocjalizacjęswojemupotomstwu.Takiewskazania
prezentujem.in.T.Szlendak11.Dziejesiętakm.in.poprzezwiększezaanga-
żowaniewpracedomowe,wzrostodpowiedzialności,wdrażaniewpełnie-
nieokreślonychrólspołecznych,silniejsze,głębszerelacje,więzipomiędzy
rodzicamiadziećmi,atakżepomiędzyrodzeństwem.Obserwowalnym,
nowymtrendemstajesiętakżecorazczęstszaintegracjarodzinwielodziet-
nychmiędzysobą,cowlatachubiegłegostuleciabyłoznikome12.Wówczas
9
Z.Tyszka,StaniprzeobrażeniarodzinpolskichnaprzełomiewiekówXXiXXI.Niedawna
przeszłośćiteraźniejszość,w:Współczesnerodzinypolskie-ichstanikierunekprzemian,
red.Z.Tyszka,WydawnictwoUniwersytetuAdamaMickiewicza,Poznań2001,s.17.
10
P
.Magier,Rodzinawczasachponowoczesnych,w:Współczesnarodzinapolska-jejstan
iperspektywy,red.H.Cudak,H.Marzec,GórnośląskaWyższaSzkołaPedagogiczna
im.KardynałaA.Hlonda,Mysłowice2005,s.25.
11
T.Szlendak,Rodzina,w:Encyklopediasocjologii,t.3,red.Z.Bokszański,OficynaNauko-
wa,Warszawa2000,s.317.
12
B.Balcerzak-Paradowska,D.Staszewska,Rodzinywielodzietneabezrobocie,flStudia
iMateriałyIPiSS”1992,z.9,s.8;B.Balcerzak-Paradowska,Wokółwielodzietności,flPro-
blemyRodziny”1998,nr4,s.8;B.Kłos,Kobietaabezrobocie(przeglądbadańwykona-
