Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
MichałSzczyszek
Niemożnawtymkontekścieprzyomawianiuzjawiskzachodzącychwtrakcie
komunikacjitwarząwtwarz,awięckomunikacjiniepiśmiennejnieprzywołać
znanejtezyAlbertaMehrabiana,któryopisałtrzygłównejegozdaniemskład-
nikikomunikacjitegotypu:
słowa(wypowiadanytekst),
tonwypowiedzi(prozodia,barwagłosu),
zachowanianiewerbalne(gesty,mimika).
RelacjemiędzytymiskładnikamiukładająsięwedługA.Mehrabianawnastę-
pującychproporcjach:7–38–55(Mehrabian1972,108;por.teżMehrabian1971,
41–56).JednakżeźniejszakrytykapracA.Mehrabianapodważałateproporcje,
tezy,stądteżokazujesię,żeproporcjetesątrudnedozmierzeniaizależneodsytu-
acji.Jednakżemożnaprzyjąć,żepokazująogólnątendencjędopodziałuinformacji
wzależnościodkanałujejprzekazuijakotakietezyiproporcjeA.Mehrabianasą
istotne.Teuwarunkowaniabyłybranepoduwagęzarównopodczaszbieraniama-
teriału,jakijegoanalizy.
1.Problemymetodologiczneznagrywaniemjęzykamówionego
Wtrakciezbieraniamateriałupojawiłysięteoretyczneipraktyczneproblemy
metodologiczne.Owekłopotymożnaująćwczterechaspektach:
aspektdokumentacyjny:jaknagrywać?Jeśliosobynagrywanezostanąpoin-
formowaneonagrywaniu,toefektemsączęstoichnienaturalnezachowania
komunikacyjne;
aspektmoralny:jeśliosobynagrywaneniezostanąpoinformowaneonagry-
waniu,tośmogąnawetwszcząćpostępowaniesądoweprzeciwkobadaczom;
aspekttechniczny1:problemyzrozstawieniemmikrofonów,znośnikamicy-
frowymi,konwertowaniemdoplikówczytanychprzezspecjalistyczneprogra-
my(np.ELAN,Praatitp.);
aspekttechniczny2:możnanienagrywaćnaturalnychbądźzaprojektowanych
sytuacjikomunikacyjnych,aleopisywaćjenakartce,wkomputerzeitp.Jed-
nakżewówczasjużnaetapiezbieraniamateriałudokonujesięświadomieczy
nieświadomieselekcjimateriałunp.przezniezanotowanieczegoś,czegosięnie
dosłyszy,niezapamiętaalbouznazanieistotne(dlategoimwięcejosóbzapisu-
jewtymsamymczasieiwtymsamymmiejscu,tymwiększejestprawdopodo-
bieństwoniepominięciaczegośistotnego).
Rozwiązującteproblemymetodologiczne,możnaodwołaćsiędokilkukoncep-
cjiteoretycznychzrealizowanychteżjużwpraktyce.