Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.BAGAŻENOWOCZESNOŚCI
11
językniespełniałjużbowiemwarunków,którekiedyśdecydo-
wałyotym,żeuważanogozaidealny.Przechowywałjedyniepa-
mięćosobiepierwotnymiuniwersalnym,sprzedupadkuwieży
Babel.Dalekiodidealności,strzegłjednakbliskościsiebieirze-
czy,niebyłoddzielonyodświata–podobniejakodświatarze-
czyniemógłbyćjeszczewtedyoddzielonyczłowiek:
Chociażjęzyknieodwzorowujejużbezpośredniorzeczy,którenazywa,
mimowszystkoniejestoddzielonyodświata;wdalszymciągu,choć
winnejpostaci,jestmiejscemobjawieńistanowiczęśćprzestrzeni,
gdzieprawdarównocześnieujawniasięiwypowiada10.
Marzenieodoskonałymjęzyku,synonimieboskiegodaru,
któreprzetrwałoosiemnastowiecznyracjonalizmidziewiętna-
stowieczneromantyczneszaleństwo,utrzymałosięwmoderni-
stycznejfilozofii,rzekomounikającejwszelkichpragnieńuniwer-
salnościitotalności,iwzasadniczysposóbokreśliłoprzestrzeń
literackichposzukiwańnowoczesnych.Owąniemożliwośćwyj-
ściapozatakisposóbmyślenia,któryDpozwalałbyrozważać–
beznieciągłościisprzeczności–bytczłowiekaibytjęzykaza-
razem”
11
,zapoczątkowałwiekXVIII,warcheologiiFoucaulta
stanowiącykolejnyprógwepistemekulturyzachodniej.Upada
wtedyideaodwzorowania,ajęzykosiągaDsamotnąsuweren-
ność”.Odtejchwiliodwzorowaniemożebyćjedyniereprezen-
tacją,wramachktórejznakposiadaznaczenieisens,możesta-
nowićprzedmiotanalizy,aleniejestjużtożsamyzrzeczą.Skom-
promitowanieideireprezentacjipodkoniecXVIIIwiekubyło
konsekwencjąkolejnegoepokowegoskoku.Pojawiłasięwtedy
ekspresyjnateoriajęzyka:
10M.Foucault,Słowairzeczy.Archeologianaukhumanistycznych,tłum.T.Ko-
mendant,Gdańsk2005,t.1,s.63.
11Tamże,t.2,s.159.
