Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
CzęśćI.RozdziałI.BliskiWschód.B.Myśliinstytucje...
niłajądromężczyzny.Winowajczyniucinanojedenzpalców.Gdyzaśobajądrazostały
uszkodzone,kobiecieobcinanopiersi(Tab.A,§8).Tesurowekarydowodzą,jakwielkie
znaczeniemiałapłodnośćwspołeczeństwieasyryjskim.
NazakończenieopisuporównującegosytuacjęmałżeństwapatriarchalnegowAsyrii
iBabiloniiprzytoczmyprzepisdotyczącykaraniażonywprawieśrednioasyryjskim:nMęż-
czyznamożeswążonębiczować,targaćzawłosy
,obciąćjejuszylubzbić.Niemawtymprze-
winienia”(Tab.A,§59).Analogicznegoprzepisubrakwprawodawstwiestarobabilońskim.
MałżeństwouPersówiwreligiizaratusztriańskiejmiałotakżecharakterpatriar-
chalny,anaczelnąwartościąbyłolicznepotomstwo.Awestapodkreślaławartość
małżeństwaiposiadaniedzieci:
Zaprawdępowiadamtobie:żonatystoiwyżejniżten,ktożyjeniczymasceta,
zaśten,ktoposiadadom,stoiwyżejodtego,którygoniema,zaśten,ktomadzieci,
wyżejniżczłowiekbezdzietny,aktomabogactwawyżejniżten,któryjestubogi69.
Małżeństwodzieciaranżowanebyłoprzezojców,którzypodpisywalikontrakt
małżeńskiwobecnościtrzechświadkówikapłanazaratusztriańskiego.Jeśliojciec
rodzinyzmarłniepozostawiwszymęskiegopotomka,wówczaswdowawstępowała
wzwiązekzastępczy,którymiałtrwaćdourodzeniasyna
70
.Podobniejakwinnych
społeczeństwachstarożytnegoBliskiegoWschoduzaprzejawbłogosławieństwabożego
uważanolicznepotomstwo,cozaświadczatakżeHerodot:
Zarazpodzielnościwboju,touznajesięzadowódtężyzny,jeżeliktośwykaże
sięwielkąliczbądzieci;temu,cowykażeichnajwięcej,posyłakrólcoroczniepo-
darunki.Siłąbowiemwedługnichjestmnóstwo.Dzieciswekształcąodpiątego
dodwudziestegorokużyciatylkowtrzechrzeczach:wjeździekonnej,wstrzelaniu
złukuiwmówieniuprawdy.Zanimjednakdzieckoukończypięćlat,niestajeono
przedobliczemojca,leczprzebywawśródkobiet71.
Szczególnąosobliwością,jakąwnieśliPersowieizaratusztrianizmdożyciaspołecz-
negostarożytnegoBliskiegoWschodu,byłymałżeństwakrewniacze.Chodziomałżeń-
stwazawieranewkręgunajbliższejrodziny,któreuważanebyłyzachwalebneprzez
księgipahlawijskie.Byłytozatemmałżeństwaojcazcórką,bratazsiostrą,atakże
matkizsynem.Tegotypumałżeństwonazywałosięchwaetwadata.Pierwszymhisto-
69
FargardIV
,47,[w:]AwestaWendidad,op.cit.,s.43.
70
T
.Jelonek,KulturaperskaaBiblia,Kraków2010,s.123.
71
Herodot,Dzieje.Ks.I,136.
119
