Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Bezpiecznegranice–wolnyobywatel
wtymmiejscupodkreślić,żeKomisjawswoimraporciewyraziłaniepokój,
iżzniesieniekontroliułatwiprzekraczaniegranicWspólnotnietylkooby-
watelompaństwczłonkowskich,alerównieżpaństwtrzecichzewzględu
natrudnośćichidentyfikacji.Taprzesłankastałasiępowodemkrytycznej
ocenyplanowanychwtymwzględziedziałańispowodowała,żewdrugiej
połowielatsiedemdziesiątychpracenadpowołaniemuniipaszportowejzo-
stałytymczasowozaniechane5.
Powrótdotejkoncepcjimiałmiejscewlipcu1982r.,kiedyKomisja
EuropejskaprzedstawiłaRadzieprojektUchwałyozłagodzeniuwarunków,
podktóryminastępujekontrolaobywatelipaństwczłonkowskichnagrani-
cachwewnętrznych6.Dokumenttenwprowadziłmiędzyinnymirozwiąza-
niaumożliwiająceodróżnianieobywatelipaństw–stronporozumieniaod
obywatelipaństwtrzecichpoprzezwprowadzeniedlatejpierwszejkatego-
riinpaszportueuropejskiego”,któregookazanie,bezotwierania,stanowić
miałopotwierdzenieposiadaniaobywatelstwauprawniającegodoprzekra-
czaniagranicbezkontroli.Zastrzeżonojednakmożliwośćlosowegokon-
trolowaniatakichpaszportów.Zkoleiobywatelepaństwtrzecichmielibyć
odprawianiwedługdotychczasowychzasad.Planowano,wodniesieniudo
portówlotniczychimorskich,wprowadzeniedwóchrodzajówprzejśćgra-
nicznych,odpowiadającychkażdejztychkategoriiobywateli,jakrównież
proponowanowprowadzenieułatwieńkontrolnychnamałychprzejściach
granicznychiwruchuprzygranicznym7.
Tedziałaniawynikałyzatemzdominującegowlatach80.XXwieku
przeświadczenia,żeprocesintegracjieuropejskiejniemożejedyniedo-
tyczyćrozszerzeniaWspólnotyonowepaństwa(Grecja,Hiszpania,Por-
tugalia),alerównieżmusiuwzględniaćtedziałania,któresłużąprzede
wszystkimurzeczywistnieniuswobodyprzepływuosób.Potwierdze-
nietakiegostanowiskamiałomiejscewczasieobradRadyEuropejskiej
wFontainebleauwczerwcu1984r.,gdzieprzywódcypaństwirządówEWG
zalecilistopniowezniesieniekontrolinagranicachkrajówczłonkowskich.
Argumentemprzemawiającymzatymbyłodążeniedozwiększeniaswobo-
dyprzemieszczaniasięipodróżowaniapoobszarzeWspólnoty,cozkolei
służyćmiałozbliżeniuspołeczeństwposzczególnychpaństwiwspomagać
pogłębienieintegracji8.Jednocześnie,podjętaprzezRadęuchwała,dopusz-
czałapodejmowanieprzezpaństwapróbułatwianiapodróżnymprzekra-
czaniagranic,natomiastzastąpieniesystematycznychkontrolikontrolami
losowymibyłodozwolonewtakimwymiarze,którynienaruszałzasad
5
A.Graś,PorozumieniezSchengen,op.cit.,s.11.
6
W.Bednaruk,GenezaUkładuzSchengen,op.cit.,s.75.
7
Tamże,s.76.
8
K.Łastawski,Odideidointegracjieuropejskiej,Warszawa2004,s.250.
17
