Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Jeszczerazowolnościzabudowy
19
podmiotowejesttopochodnaiprosta22sytuacjaprawna,tj.sytuacja
określonaprzeznormęprawastanowionego,powszechnieobowiązują-
cego,ipowstającabądźbezpośrednionapodstawienormytegoprawa,
bądźdodatkowowymagającadlaswojegobytuwydaniawłaściwego
aktuindywidualnego,mającawwypadkuosóbfizycznychswojepier-
wotneźródłowprzyrodzonychprawachczłowieka,awwypadkujed-
nostekorganizacyjnych,wyłączniewnormachprawaprzedmiotowe-
go,którejpodmiotemjestosobafizycznaalbojednostkaorganizacyjna,
jakąjestpaństwolubjednostkasamorządowa,wyposażającatenpod-
miotwroszczenie,tj.instrumentumożliwiającyskuteczneżądanieści-
śleokreślonegopozytywnegozachowaniaodpowiadającegointeresowi
prawnemużądającegobądźskuteczneżądanienieingerencjiwokreślo-
ne,prawniezagwarantowanesferywolności,służącewobecobjętego
sytuacjąprawnąinnegopodmiotupublicznegoprawapodmiotowego23.
Spośródwielukoncepcjipublicznychprawpodmiotowychnaj-
trafniejsząwydajesiętanajszersza,ściślewiążącasięzistotąprawa
podmiotowegowogóle,aodwołującasiędopodstawaksjologicznych,
anawetzawierającawsobieelementynaturalnoprawne.Rozumie-
nieprawazabudowyjakoprawawyprowadzanegozprawawłasności
możebyćdzisiajopieranewłaśnienakonstrukcjipodstawowychnie-
zbywalnychprawjednostki,któreustawodawcamożejedyniekształ-
towaćiograniczaćwimięusprawiedliwionychwartości.
Szerokanaturalnakoncepcjapublicznychprawpodmiotowychnie
stoiwsprzecznościzpodstawowymwarunkiembytupublicznegopra-
wapodmiotowego,jakimjestjegopotwierdzenieprzezustawodawcę
albowyraźnenadanieczyutworzeniewformienormyprawnej.Tyl-
koteprawapodmiotowe,októrychustawodawcawypowiedziałsię
22
Pochodnasytuacjaprawnaokreślonegopodmiotuwodróżnieniuodsytuacjipod-
stawowejwymagazawszeodniesieniadozachowańjakiegośinnegopodmiotu.
Sytuacjatapowstajedlaokreślonegopodmiotualbozewzględunanormynaka-
zującedrugiemupodmiotowizrealizowaćpewnezachowanienarzeczpierwszego
podmiotu,albopowstajezewzględunanormykompetencyjne.Oprostejsytuacji
prawnejmówisięwtedy,gdywrozważanymsystemienormobowiązujejakaśjedna
norma,któranakazuje(ewentualniezakazuje)określonemupodmiotowizrealizo-
waćokreślonezachowaniesię,atakżewtedy,gdyorozpatrywanychzachowaniach
siętegopodmiotudasiępowiedzieć,żeoneindyferentneprawnie.Natomiast
sytuacjazłożonawystępujewtedy,gdyzewzględunanormyrozpatrywanegosys-
temumożnadokonaćkwalifikacjiprawnejjakiejświększejliczbyzachowańokre-
ślonegopodmiotu.Zob.S.Wronkowska,Sytuacjewyznaczaneprzeznormyprawne
[w:]A.Redelbach,S.Wronkowska,Z.Ziembiński,Zarysteorii…,s.143;S.Wronkow-
ska,Podstawowepojęciaprawaiprawoznawstwa,cz.2,Poznań2003,s.65.
23
Zob.W.Jakimowicz,Publiczneprawapodmiotowe…,s.246–247.