Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
NinaNowara-Matusik:Ondynyimeluzyny…
niapłciwspołeczeństwiekonsumpcyjnym[…],zdominowanymprzez
męskiracjonalizm.Inaczejjednakniżwojującefeministki,niewydaje
sądujednoznaczniepotępiającegomężczyzn.
Bartsch1983:83
Możnaprzytymdodać,żepowodem(ajednocześnieprzeszkodą),
dlaktóregowodnanimfaniestajesięradykalnąfeministką,jestjaksię
wydajejejpragnieniemiłości:zrywającejzkonwencjąorazzmyśle-
niemnastawionymnauzyskaniekorzyści(Wolf1989:105),stawiającej
sięwpoprzekobowiązującegoporządku,niosącejobietnicęszczęścia
zdalaodspołecznychustaleń,pojmowanejjakoto,czegoniedasię
wyrazićjęzykiem(Baackmann1995:49).Pragnienietosprawiazara-
zem,żeOndynaodwracasięodświata,którydosiebieprzywołał;
dystansującsięodporządkuustanowionegoprzezmężczyzn,stajesię
jednocześnieoutsiderkąorazfigurą,zaktórejpośrednictwemówświat
jestcharakteryzowany(Fassbind-Eigenheer1994:106).Jakouosobienie
emancypującejsię,ajednocześnieuwikłanejwmiłośćkobiecości,On-
dynajestprzytymistotąnawskrośtragiczną:jejpragnieniemiłości
stoibowiemwsprzecznościdojejwolisamostanowienia.Oddającsię
miłości,zgadzasiębowiemnabyciezależną.Ówparadoksskazujena
wiecznepowrotyinieustannepopełnianietegosamegobłęduposzu-
kującmiłości,Ondynaniejakozaocznieakceptujezwiązanezniącier-
pienie,wydającnasiebiewyrokwiecznegobrakuukojenia.Odczytując
opowiadaniewtensposób,należałobyraczejuznaćOndynęzauoso-
bieniefeministycznejantyutopiiobrazuwikłaniakobietywstruktu-
rypatriarchalne,która,podejmującpróbęsamostanowienia,przegrywa
wstarciuzezinternalizowanymiwbrewjejwolischematamimyślenia
ipostępowania.
Naowozniewoleniewskazujeprzytymprzedewszystkimmetafo-
rykawody:towoda,zktórejpochodzinimfa,niepozwalajejbowiem
Dujrzeć”mężczyznDinaczej”,niżbychciała,wniejsamejzaś(Dmiędzy
mnąamną”)istniejeDmokragranica”(Bachmann1994:163).TaDmo-
kragranica”pozwalaprzypuszczać,żetożsamośćOndynyjestrozdar-
ta,aonasamanienależywpełnianidosamejsiebie,anidoświata
mężczyzn8.Wtymsensiewodazgodniezmitologicznymprzekazem
naturalnyhabitatondynjawisięjakowróg,któryniepozwalajej
wpełnibyćsobą.Bachmannpodważatymsamymdobrzeznanyste-
reotyp,rozpowszechnionywkulturzeeuropejskiej,zgodniezktórym
kobiecośćkojarzonajestztym,cozwiązaneznaturą,podczasgdymę-
skośćjestutożsamianazesferąkultury.Niebezznaczeniajestwtym
8Niemieckafeminolożkamówinatomiastotożsamościowymniedookreśleniupo-
staciOndyny.Por.Weigel1987:220.
15