Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
P.W.Gorczyca,Wpływaglomeracjimiejskichipozycjiprzestrzennej...,Kraków2009
ISBN:978-83-7850-386-6,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2009
32RozdziałI.Psychiatriaspołeczna–badaniewpływuśrodowiskaspołecznego...
Nadużywaniealkoholumożebyćwyjaśnionenapodstawieteoriizachowań
dewiacyjnych.TeoriaanomiiRobertaK.Mertonawyjaśniazachowaniadewiacyjne
jakokonsekwencjerozbieżnościmiędzykulturowoakceptowanymicelamiabra-
kiemdozwolonychzachowańdoichosiągnięcia.Istniejepięćtypówprzystosowa-
niasięjednostekdokonfliktumiędzywymogamispołeczeństwwobecjednostek
amożliwościąichrealizacji:konformizm,innowacja,rytualizm,wycofaniesię
ibunt.Nadużywaniealkoholumożebyćzwiązanezpostawąwycofaniasię64.Do
zachowańdewiacyjnychmożeprowadzićprocesnaznaczaniajednostkiprzezspołe-
czeństwo,któreoddewiantaoczekujedalszegonaruszanianorm.EdwinM.Lemert
wyróżniadewiacjępierwotną,kiedydewiacyjnarolaspołecznaniezdominowała
jeszczeinnychrólspołecznychjednostki,orazdewiacjęwtórną,tj.taką,wktórej
życiejednostkiitożsamośćłącząsięzzachowaniamidewiacyjnymi65.Zachowanie
osobynadużywającejalkoholpowodujeUwepchnięcie”jejwrolędewianta.Imdalej
postępujeprocesdewiacjiwtórnej,tymtrudniejosobieuzależnionejopowrótdo
społeczeństwa.
Częśćbadaczywskazujenawzrostspożyciairozpowszechnieniaalkoholu
wwarunkachurbanizacji66.Miastastwarzaływarunkidomieszkania,aleniestwa-
rzałymożliwościzaspokajaniawieluinnychpotrzeb.Niefunkcjonalnośćmiasta
wynikałazredukcjibezpośrednichwięzispołecznych,brakusiecikomunikacyjnej,
utrudnieńwkorzystaniuzurządzeńhigienicznych,hałasu,zanieczyszczeniapo-
wietrza.JacekWódzpodkreślatakżeznaczeniewyposażeniamaterialnegoispo-
sobuzagospodarowaniaprzestrzeniotaczającejczłowiekawnadużywaniuirozpo-
wszechnianiusiępiciaalkoholu.Pisze:UWstarej,zwartej,gęstejzabudowie,gdzie
blokimieszkalneznajdująsięwbezpośredniejbliskościlokaligastronomicznych,co
jestzjawiskiemzzakresupatologiimiasta,mająmiejsceagresywne,głośnezacho-
waniapijanychpowodująceuciążliwościwcodziennymżyciumieszkańcówpobli-
skichbloków,cozkoleijestzjawiskiemzzakresupatologiiwmieście.Zaniedbania
organizacjimiejscwypoczynku,strefrekreacji(parków,skwerów,aleispacerowych)
powodują,żegromadząsiętamosobyzmarginesuspołecznego,pijący,prostytutki,
dochodzidoawantur,bójek”67.
Obserwujesięwzrostproblemówzwiązanychzalkoholemwśródludności,
którastałasięprzedmiotemnajazdu,wyzyskukolonialnego,ekspansjimonopolu
64R.K.Merton,Teoriasocjologicznaistrukturaspołeczna,tłum.
E.Morawska,J.Wertenstein-
.
i
.
,
-Żuławski,PWN,Warszawa2002,s.187-265.
65
E.Lemert,Socialpathology.Asystematicapproachtothetheoryofsociopathicbehavior,McGraw-Hill,
.
NewYork1951,s.77.
66A.Podgórecki,Patologiażyciaspołecznego,PWN,Warszawa1969,s.30;J.Wódz,Problemypatologii
społecznejwmieście,Warszawa1989,s.73;P
.Zakrzewski.Zjawiskowykolejeniaspołecznegomło-
dzieżynaterenachuprzemysławianych(wynikibadańwNowejHucie),WydawnictwoPrawnicze,
Warszawa1969,s.111.
67J.Wódz,Problemypatologii...,dz.cyt.,s.73.
