Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałIX
13
męcząceiskomplikowanemanewry,zbytczęstopozbawionerozstrzygającego
wyniku,czymteżcharakteryzujesięnadchodzącawojnamorska.Wyższość
taktycznaFrancuzówdodaładokonfliktutęszczególnącechęichpolitykimor-
skiej,którapodporządkowywałakontrolęmorzaczylizniszczenieflotprzeciw-
nikasukcesomposzczególnychoperacji,zachowaniuposzczególnychpunk-
tóworazosiągnięciuukrytychcelówstrategicznych.Autorniepragnienarzu-
caćinnymswegopoglądu,iżtakapolityka,możliwadozastosowaniawramach
wyjątku,zregułyokazujesiębyćbłędna;lecznajważniejszejest,abyosoby
odpowiedzialnezasprawymorskiemiałyświadomość,iżobydwieliniepostę-
powania,stojącewstosunkudosiebiewopozycji,sądlanichdostępne.Jedna
znichstanowidokładnąanalogiędowojnyposterunków;podczasgdycelem
drugiejjestosiągnięciesiłyzdolnejdopozbawieniatychposterunkówwspar-
cia,tymsamymskazującjewcześniejczypóźniejnaupadek.Jeślimamyświa-
domośćistnieniatychdwóchprzeciwstawnychliniipolitycznych,musimy
zwrócićtakżeuwagęnaichwyniki,cozilustrująprzykładyzhistoriiAnglii
iFrancji.
Jednaknietakostrożnymipoglądaminowykrólpragnąłzaimponować
swymadmirałom.WrozkazachzaadresowanychdoHrabiegod’Orvilliersa,
dowodzącegopierwsząflotąwysłanązBrestu,ministerzwracającysiędoniego
wimieniukróla,rzecze:
uWaszymobowiązkiemjestprzywrócićfrancuskiejfladzeblaskchwały,któ-
rąkiedyśsięszczyciła;przeszłenieszczęściaorazwinynależyodłożyćnabok;
tylkozapomocąnajbardziejwidowiskowychdziałańmarynarkamożeliczyć
nasukcesswegoprzedsięwzięcia.JegoWysokośćmaprawooczekiwaćod
swychoficerównajwiększychpoświęceń.[...]Niezależnieodokoliczności,
wjakichznajdowaćsiębędziekrólewskaflota,rozkazyJegoKrólewskiejMo-
ści,którewyraźniezleciłmiwamwysłaćtakjakiinnymoficeromdowodzącym
stanowią,żejegookrętymająatakowaćznajwyższymwigoremikażdorazowo
bronićsiędoostateczności”
.
Pozostałerozkazymająpodobnywydźwięk.Inny,jeszczeniecytowanyofi-
cerfrancuskiwnastępującysposóbpiszeoobranymwówczaskierunkupoli-
tycznym:
uJakżeinnybyłtojęzykodtego,którymzwracanosiędonaszychadmirałów
wczasieostatniejwojny;błędembyłobysądzić,iżpostępowalionizgodnie
zzasadamizalęknionegoiobronnegosystemudominującegowtaktycemary-
narkizwłasnegowyboruizpowoduwłasnegotemperamentu.Rząd,zakaż-
dymrazemuznając,żewydatkizwiązanezwykorzystaniemmarynarkisązbyt
wielkie,zbytczęstozalecaładmirałom,bypływającpomorzachjaknajdłużej
staralisięniebraćudziałuwwalkachczynawetnieocieraćsięowroga,cobyło
bardzokosztowneiskądwyniknąćmogłystratywokrętachtrudnedozastą-
pienia.Częstonakazywanoim,jeślijużdoszłodowalk,ostrożnieunikaćspo-
tkańrozstrzygających,gdyżtonarażałoloswłasnejeskadry.Uważaliwięc,iż
musząsięwycofaćtakprędko,jaktylkopotyczkanabierałapoważnegocharak-
teru.Wtenżesposóbnabralioninieszczęsnegonawykuoddawaniapolawalki
jaktylkowróg,choćbymniejliczny,śmiałodążyłdostarcia.Dlategowysyłanie
