Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałIX
BiegwydarzeńodpokojuwParyżudoroku1778.
–Wojnamorskabędącanastępstwemwybuch
rewolucjiamerykańskiej.–BitwamorskapodUshant
jeszczewięcejpowodówdoniezadowolenia.Angielskiezyskioznaczałydla
Anglia,mimoposiadanejpozycjimilitarnej,wwynikupokojuparyskiego
nieotrzymaławszystkichkorzyści,naktóreliczyła.ZkoleiFrancjamiała
niejstraty;nawetscedowanieprzezHiszpanięFlorydynarzeczAngliizostało
okupioneprzezFrancjęutratąLuizjany.Conaturalne,myślijejmężówstanu
orazludu,któryuginałsięprzedciężarem,jakispadłnapokonanych,zwróciły
sięwkierunkuzemstyiwyrównaniarachunków.DiukdeChoiseul,zdolnyacz
apodyktyczny,pozostawałjeszczewtrakciekolejnychlatszefemsprawzagra-
nicznychiwytrwalepracowałnarzeczprzywróceniapotęgiFrancji.Sojusz
zAustriąniebyłjegodziełem;zostałzawartyzanimwstąpiłnawspomniany
wyżejurządwroku1758;leczodrazurozpoznał,żegłównymadwersarzem
FrancjipozostanieAngliaiprzezcałyczasusiłowałwtymkierunkuzwrócić
społecznąniechęć.PonieważporażkaConflansazniszczyłajegoprojektinwa-
zji,starałsię,cotakżebyłospójnezobranymprzezniegocelem,podjudzić
Hiszpanięipodpisaćzniąsojusz.Zjednoczonewysiłkidwóchkrólestwmogły
przyodpowiedniejadministracjiposiadającejczasnaprzygotowania,zbudo-
waćmarynarkę,którastanowiłabygodnegoprzeciwnikadlaangielskiej.Bez
wątpieniatakżesłabszekrajemorskie,jeśliujrzałybysukcestakiegoprzedsię-
wzięcia,bezwahaniaprzyłączyłybysiędonich,walczącprzeciwpotędzebu-
dzącejzazdrośćistrach,niebaczącejnaichprawaczydobrobyt.Niestetyso-
juszpodpisanyzostałzbytpóźno.Narodowyentuzjazmwstosunkudomary-
narki,zręczniepielęgnowanyprzezChoiseula,przyszedłzbytpóźno–zarazpo
praktycznejanihilacjifrancuskiejflotyw1759r.uWszechobecneuczuciawzię-
łygórę,odjednegokrańcaFrancjipodrugi,(Marynarkęnależyprzywrócić.
’
