Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
ROZDZIAŁI
WXXw.naZachodziepanowałamodanatzw.norientalizm”,któregodefinicja
wrozumieniuSaidowskim13nakładałanwiedzęakademickąEuropejczykówpołączoną
zliterackąwyobraźniąnasłużbęimperialistycznejdominacji”14.Wtymczasie,do
gronabadaczyzajmującychsięstudiaminadOrientem,należeliprzedewszystkim
orientaliścizwielkichośrodkównaukowychwWiedniu,Rzymie,Bazylei,Lejdzie
(Niderlandy)czyLipsku,gdzieznajdujesięjedenznajstarszycheuropejskichuniwer-
sytetów.DziewiętnastowiecznyszwajcarskiorientalistaAlbertSocinzebrałinformacje
dotyczącepoezjinabaṭtodmieszkańcówNaǧdu15.Twierdzilioni,żepoezjanabaṭt
jestnaturalnąkontynuacjąklasycznejpoezjiarabskiejpodwzględemtreści,formy
ijęzyka.Mimofaktu,iżpodobnonigdyniedotarłdosamegosercaArabii16,to
udałomusięzebraćkolekcjębeduińskiejpoezji,bywnastępnejkolejnościzająćsię
jejstudiowaniem.Wswoichpracachnadwierszemnabaṭtkoncentrowałsięprzede
wszystkimnazałożeniachmetrycznych,próbującjesklasyfikowaćiopisać.Zauwa-
żyłnaprzykładstałąkonfiguracjęsylabdługichikrótkichcharakteryzującąpoezję
beduińską.Podejmowałsięrównieżtłumaczeniawierszy,jednakzachowałyoneproste
idośćdosłownebrzmienie,pozbawioneornamentalistykijęzykowej,taknierzadko
pożądanejwtwórczościlirycznej.
ZapierwszegoEuropejczyka,którydotarłwgłąbPółwyspuArabskiegoniektórzy
uważająnorweskiegoorientalistęGeorgaAugustaWallina(1811-1852).Zewzględu
nastatuspodróżnikaiwielkiegomiłośnikakulturyregionuPółwyspuArabskiego,
atakżeliczneprzyjaźnienawiązanezpustynnąludnościąmiejscowąorazwynikającą
zww.powodówrewerencją,postaćtamożebyćporównywanadonaszegorodzimego
WacławaSewerynaRzewuskiego(1784-1831).HrabiaRzewuskiuznawanyjestza
polskiegoLawrence’azArabiiniebezpowodu17.Tenjedenzpierwszychpolskich
arabistówzałożyłisfinansowałpionierskienaskalęświatowączasopismopoświęcone
studiomnadBliskimWschodemMinesdel’Orient(KopalnieWschodu)wydawane
wWiedniu.JakopierwszyEuropejczykprzemierzyłpustynieNaǧdu18.Uważanyprzez
beduinówzaprzyjacielainazywanynemirem”,samRzewuskiwyrażałsięobeduiń-
skiejmentalności,sposobieżyciaipoezji(nabaṭt)wsposóbzdradzającyniezaprze-
czalnyafekt.Sambyłrównieżpoetąinapisałwieleutworówpoświęconychtematyce
arabskiej.Byłponadtomiłośnikiemkoniiwedługniektórychbadaczy,towłaśnieon
przyczyniłsiędorozwojuwymianyhandlowejkońmiczystejkrwiarabskiejpomiędzy
PolskąakrajamiZatokiPerskiej.Sylwetkategopolskiegoorientalistyzostałaszerzej
poznanaprzezstronęarabskądziękipublikacjimanuskryptuWacławaRzewuskiego
13
EdwardSaid(1935-2003).PalestyńskiegopochodzeniaamerykańskiprofesorliteraturyUniwersytetuHarvarda
iPrinceton.AutorsłynnegodziełaOrientalizm(1978).
14
H.Trüper,Orientalism,Philology,andtheIllegibilityoftheModernWorld,London2020,s.6.
15
C.Holes,TheNabati…,s.147.
16
D.B.Macdonald,SocinonArabicPoetry,TheAmericanJournalofSemiticLanguagesandLiteratures,
Vol.19,No.2(Jan.1903),s.122-127.
17
K.Panek,Ldrānsal-?Arabal-Bdlandī,[w:]Madārātwa-Nuqfiš,Dubayy2019.
18
KrainahistorycznairegiongeograficznywdzisiejszejArabiiSaudyjskiej.
