Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
flPrzedporozumienie”jakokategoriateoretycznawzakresiescalaniawielusubdyscyplin
25
działówiróżnicstrukturalnych:społecznych,ekonomicznychikulturowych.
Abyzbiórjednostekiszerszychzbiorowościmożnabyłobyuznaćzacałere-
latywniezintegrowanespołeczeństwo,powinienposiadaćpewienwymiar
grupowej(publicznej)spoistości.Współczesnespołeczeństwoniepowinno,
awręczniemożecharakteryzowaćsięzbytdużymi,wręczdrastycznymi,
różnicamispołeczno-ekonomicznymi,jakikulturowo-aksjologicznymi18,któ-
rezewzględówoczywistych-pozaznanymiskutkami-stanowiąpoważne
utrudnieniewrzetelnej,trafnejiwiarygodnejeksploracjiprowadzonejprzez
badacza.Zaistniałasytuacjapodważaprzyjęcieokreślonegoparadygmatu
jakowzorcowejizadawalającejwpełniteorii,ozasadniczymznaczeniudla
danejnauki,któraumożliwiabadaczomokreślonejdziedzinyprzyjęcieza-
łożeńuznawanychzatrafne,pewneiskupieniesięnarozwiązywaniubar-
dziejkonkretnychproblemów.AlicjaSiegieńpodajewtokuprowadzonego
wywodu,paradygmatwymykasięzjakiejkolwiekopracowanejprzeznas
defnicji.Mimoto,możnaopisaćjakoniektóretypoweskładniki,doktórych
zpewnościąnależą:jasnosformułowaneprawa,sprecyzowanezałożeniateo-
retyczne,typowesposobystosowaniapodstawowychprawwróżnorodnych
sytuacjachteoretycznych,instrumentariumnaukoweoraztechnicznesposo-
byodnoszeniaprawparadygmatudorzeczywistegoświata,bardzoogólne,
metafzycznezasady,kierującepracąbadaczawramachprzyjętegopara-
dygmatu19.
Licznezagadnienia,zktórymiborykająsiębadacze-azwłaszczarepre-
zentancinaukowychowaniu-domagająsięwdobieinnowacyjnychprze-
kształceńścisłejoperacjonalizacji,wkontekścienajważniejszychwarunków
ichwystępowaniaiprzebiegupoto,abyułatwićprowadzeniewszechstron-
nychanaliz,przedstawiającjenastępniepodosądkompetentnychekspertów
ipubliczną/społecznądebatę.
Pojawiającesięczęstowliteraturzenietylkopozornenieporozumienia,
towarzyszącezmianiespołecznej,rezultatem,występowaniaopróczgłów-
nychpojęćdanegoobszaruwiedzyrównieżwielusynonimówczyinterpreta-
cjibliskoznacznych.wynikiemnieuchwytnościtychzjawiskiniskiejprze-
widywalności.Proponowanerozstrzygnięciazawszezwiązanezjedną
tylkodyscyplinąnaukową,adlareprezentantówinnejprzybierajązaledwie
postaćwyjaśnieńhipotetycznych.Dlategonależałobyprzedstawićproble-
matykęzapomocąwyjaśnieńkomplementarnych.
18P.Gliński,SpołeczeństwoiSocjologia2010.PrzemówieniePrzewodniczącegoPTSnaSesjiInau-
guracyjnejXIVZjazduPTS,KulturaiEdukacja”2010,nr4,s.125-138.
19A.Siegień,Paradygmat,(w:)EncyklopediaPedagogicznaXXIwieku,t.4,red.T.Pilch,Wy-
dawnictwoAkademickieflŻak”,Warszawa2005,s.36.
AdamMickiewiczUniversityPress©2021