Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
1.Usługiwteoriiekonomii
itablicyW.Leontiefa
3
.K.Marksstworzyłw1863r.schematyreprodukcjijedynie
materialnychśrodkówkonsumpcjiiprodukcji.PodobniejakA.Smith,uważałon
bowiem,żeefektemdziałalnościgospodarczejsąwyłącznieproduktymaterialne.
Działalnośćusługowazostaławyłączonazfazyprodukcjiiprzeniesionadofazy
konsumpcjibogactwanarodowego.Niektóreusługi,wtymhandelitransport,trak-
towanonatomiastjakonieodłącznączęśćprocesutechnologicznegoprodukcji.Taka
koncepcjaroliusługwprocesiereprodukcjispołecznejzostałazaadaptowanawgos-
podarcesocjalistycznej.Natomiastwewspółczesnejmyśliekonomicznejdominuje
poglądzakładającyrównorzędnośćsektorausługwstosunkudosektorówprodukcyjnych
(IiII)wprocesietworzeniabogactwanarodowego.
Usługipełniąbardzoistotnąfunkcjęwsferzeprodukcji.Polegaonanazapewnianiu
dostawysprawnychśrodkówpracy,podnoszeniukwalifikacjizatrudnionychiumoż-
liwieniuimregeneracji.
Fazapodziałuzkoleiokreśla,jakaczęśćusługprzeznaczonajestnakonsumpcję
indywidualną,ajakanakonsumpcjęzbiorową.Wartozwrócićuwagęnato,iżczęść
potrzebmożebyćzaspokajanatylkowramachkonsumpcjizbiorowej(zapewnienie
bezpieczeństwa,utrzymaniewymiarusprawiedliwości)lubwramachkonsumpcji
zbiorowejiindywidualnej(oświata,ochronazdrowia).Podejmowaniedecyzjiostruk-
turzewolumenuiwielkościtychusługnależydopaństwa,ponieważzapobiegatowielu
niepożądanymzjawiskomkreowanymprzeztęczęśćspołeczeństwa,któraskłonnajest
nadmiernieoszczędzaćnp.naochroniezdrowia,oświacieczykulturze.
Faząwiążącąprodukcjęipodziałusługzichkonsumpcjąjestwymiana,wktórejza
pośrednictwempieniądzadochodzidosprzedażyizakupuusług.
Wsferzekonsumpcjifunkcjausługpoleganaprzyspieszeniutempawzrostustopy
życiowejspołeczeństwa.Usługibowiemwdużymstopniuwpływająnastrukturę
spożycia.Zaspokojeniepotrzebprzeztowarymożewykształcićwspołeczeństwienowe
potrzebyzaspokajaneprzezusługi.Dlategowliteraturzeprzedmiotuczęstomożna
spotkaćpoglądokonieczności,poosiągnięciupewnegopoziomugospodarczego,
szybszegorozwojuusługaniżeliprodukcjidóbr.
Chociażrozwójsektorausługnależyuznaćzaprocestrwały,trzebapodkreślić,że
podstawąegzystencji,acozatymidzieiwzrostuPKB,musibyćprodukt,ausługijedynie
gouszlachetniająlubumożliwiająkorzystaniezniego.Rozwójsektorausługjestjedną
ztendencjiwystępującychwewspółczesnychgospodarkach.Sektorusługjestwielkim
obszaremaktywnościludzkiej,oczymświadcząspełnianeprzezniego,różnorodne
funkcje.
1.1.2.Funkcjegospodarczesektorausług
Poziomrozwojusektorausługwpływanaprocesrozwojugospodarkinarodowej
iżyciaspołeczeństw.Sektorusługoddziałujezarównonaprodukcję,wymianę,konsump-
3
WasyliLeontiefw1973r.otrzymałNagrodęNobla,,zarozwójmetodynakładów–wynikówijej
zastosowaniewważnychproblemachgospodarczych’’.AnalizamiędzygałęziowaLeontiefapozwalaobliczyć
zmianypopytunadanedobro,jakinadobrainnychsektorów,orazprześledzićmechanizmrozchodzeniasię
tegowpływu.Por.J.Brémond,M.Salort,Leksykonwybitnychekonomistów,WNPWN,Warszawa1997,s.133.