Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
1.Usługiwteoriiekonomii
wymagaingerencjipaństwa.Poglądytespotkałysięzlicznąkrytyką
48
,podobniejak
iuzasadnianieistnieniakryzysówpostępemtechnicznym
49
.
Reasumującrozważaniadotycząceteoriitrzechsektorówwartopodkreślić,iżjej
pryncypia,stworzoneprzezFishera,ClarkaiFourastié,wyrosływodmiennych
warunkachspołeczno-gospodarczych.TeoriaFisherapowstaławokresiekryzysulat
trzydziestych,stądautorpodejmujesięwyjaśnieniaprzyczynkryzysówgospodarczych.
Kryzysy,zdaniemFishera,sąefektemrozwijającejsięgospodarki,ceną,jakąmusi
zapłacićspołeczeństwozapostępekonomiczny.Obecniecorazczęściejwkryzysach
gospodarczych,oprócznegatywów,dostrzegasiętakżepozytywy.Uznajesię,iż,,...nie
jesttookresstraconydlawzrostuirozwojugospodarczego.Jesttoczasspowolnienia
gospodarczego,azarazemrefleksyjnyiodkrywczy.(...)Wokresietymdokonywanesą
równieżwielkiewynalazkitechniczneiusprawnieniatechnologiczne,któreznajdują
zastosowaniewpóźniejszejfazieożywieniagospodarczego,podnoszącefektywność
gospodarczą’’
50
.Ludzieprowadząbardziejoszczędnytrybżycia,wracajądo,,starych’’
wartości,doceniającznaczenierodziny,etykiireligii.
Clarktworzyłwokresiepóźniejszym,gdygospodarkakapitalistycznaweszławfazę
ożywienia,dlategoprzedmiotemjegobadańjestwyjaśnienieróżnicwpoziomie
idynamicerozwojuposzczególnychkrajów.
Fourastiénatomiastwspółtworzyłteoriętrzechsektorówprowadzącbadanianad
ewolucjąekonomicznąspołeczeństwpoIIwojnieświatowej—wfaziestabilizacji
kapitalizmu
51
.
1.3.2.Współczesneteorieistotyusług
Wliteraturzeekonomicznejbrakjestjednoznacznegookreśleniapojęciausług.
PrzyczynytegostanurzeczynależydoszukiwaćsięwpoglądachA.Smitha,który
—starającsięudowodnić,iżekonomiazajmujesiętylkomaterialnymiśrodkami
zaspokajaniapotrzeb—podzieliłpracęnaprodukcyjną(produkcjęmaterialną)
inieprodukcyjną(świadczenieusługniematerialnych).Jednocześniezauważył,iżtylko
produkcjamaterialnamożestanowićprzedmiotakumulacjikapitału,ausługisą
48
Poglądyoceniającekrytycznieteoriętrzechsektorówzawieram.in.artykułA.Sarapuk,Sektorusług,
astrukturazatrudnienia,,,Ekonomista’’1976,nr3,s.7.
49
Teoriętrzechsektoróworazkoncepcjerozwojugospodarki,będącerozwinięciemzałożeńhipotezy
trzechsektorów,szerokoomawiaS.M.SzukalskiwpracySektorusługwgospodarceniemieckiej.Hipotezy
iempirycznaweryfikacjaprzekształceństrukturalnych,WydawnictwoUniwersytetuŁódzkiego,Łódź2001,
s.9–34.
50
W.Grzywacz,Podstawymakroekonomii,WyższaSzkołaZawodowa,,Oeconomicus’’,Szczecin
2002,s.207.
51
Wtymmiejscuwartympoleceniajestinteraktywnymodelgospodarkidającyusługomnowe,ważne
miejscewekonomiiprzedstawionyzaJ.A.iM.J.Fitzsimmons(ServiceManagement.Operations,Strategyand
InformationTechnology,IrwinMcGraw-HillInternationalEditions,wyd.2,Boston1998)wpracyA.Styś
(por.A.Styś(red.),Zarządzanie...,op.cit.,s.16–17).ZkoleiS.FlejterskiiP.Wahlzwracająuwagę,żedziś,
wdobieglobalizacji,szczególniewspołecznościachpostindustrialnych,koniecznywydajesiębyćpodział
gospodarkinaczterysektory.Dotychczasowysektortrzeciulegabowiemdalszemuskomplikowaniu
iwramachtejstrukturypowinniśmyobecniemówićosobnoosektorzeusługtradycyjnychisektorzeusług
intelektualnych.Por.S.Flejterski,P.Wahl,Ekonomiaglobalna.Synteza,Difin,Warszawa2003,s.33.
