Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
1uWprowadzeniedozagadnieńetykietybiznesu
zewzględunapodporządkowanąsytuacjęprawnąoraznabrakwy-
kształcenia.Wymownąilustracjęzawodowejpozycjikobietstanowią
najwcześniejszetekstynatematrolnictwa:mężczyznaniewziąłbyna
siebieprowadzeniagospodarstwa,gdybynieposiadałwołaikobie-
ty11.Nieoznaczato,żekobietazawszebyłapostrzeganajakoosoba
niższejkategorii.NaprzykładdlaBernardaMandeville’anieistniały
różnicewpsychiceizdolnościachintelektualnychmężczyznikobiet:
nNiemapracyumysłowej,którejkobietyniepotrafiłybydokonać
przynajmniejrówniedobrzejakmężczyźni”12.Jednaktakiewypo-
wiedzinienależałydopowszechnych.
Intensywnedziałanianapoluwalkiorówneprawaorazodo-
stępdonaukinastąpiływEuropiedopierowIIpołowieXIXwieku,
poWiośnieLudów,jednakmusiałoupłynąćwielelat,żebydziałania
odniosłypożądanyskutek:nEuropa,przyzwyczajonadofeudalnego
rozwarstwieniaspołeczeństwa,wedleprzynależnościstanowej,wraz
zezniesieniemstanówpodczasWiosnyLudówprzeżyłatakwielki
szok,żezniesieniejeszczebardziejfundamentalnegoinaturalnego
podziałuczłowieczeństwanaludziikobiety(wjęzykuangielskimdo
dzisiajmamyczłowiekaikobietę)wydawałosięjużzupełnieniedo
przyjęcia,anielicznebuntowniczkiusunięto,skazującjenaśmierć”13.
JednakjużnaprzełomieXIXiXXwiekukobietywywalczyłyso-
biedostępdonauki.NiestetyjeszczenapoczątkuXXwiekukobiety
niełatwoznajdowałyzatrudnieniezgodnezwykształceniem,szcze-
gólniewPolsce.MariaCurie-Skłodowskapoukończeniustudiów
wParyżunieotrzymałaposadywUniwersytecieJagiellońskim.Po-
dobnylospodzieliłyAnnaTomaszewiczowa,pierwszaPolkadoktor
medycyny,orazZofiaJoteyko,wybitnapsychologibiolog.Znala-
złyonezatrudnienienazachodzieEuropy,któryniecowyprzedził
Polskęwpodejściurównościowym.WPolsceukonstytuowanerów-
nouprawnienieinieograniczonydostępdonaukidatujesięodlat
dwudziestychXXwieku.Jednakzmianasytuacjiprawnejkobietynie
11P.Ballarin,C.Euler,N.LeFeuvre,E.Raevaara,WomenintheEuropean
Union,http://www.helsinki.fi/science/xantippa/wee/wee20.html,dostęp:3.02.2013.
12M.Ossowska,Myślmoralnaoświeceniaangielskiego,Warszawa1966,s.160.
13A.Zachorowska-Mazurkiewicz,Kobietyiinstytucje.Kobietynarynkupracy
wStanachZjednoczonych,UniiEuropejskiejiwPolsce,Katowice2006,s.51.