Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
1uWprowadzeniedozagadnieńetykietybiznesu
waną,czypodporządkowanąwymagającąopieki,pomocyitd.,czy
męskirównydlaobojgapłci.Narównetraktowaniepłciwstoso-
waniuetykietywrelacjachsłużbowychwPolsceniewszyscychcą
sięzgodzić.Iniechodzitujednieodyskryminacjęwsensienega-
tywnym,wPolscebowiemkobietatraktowanajestrównieżwsposób
szczególnywsensiepozytywnym.Tasytuacjawymagałainadalwy-
magawypracowanianowychzasadprzedewszystkimzwiązanych
zprecedencją18którepowinnybyćjednoznacznieskodyfikowane19.
Niewątpliwieustaleniejednoznacznychzasadniewyeliminujewszel-
kichbłędówetykietalnych,ponieważfauxpaspopełnianenietyl-
kozpowodubrakudostępudoprecyzyjnieokreślonychzasad,ale
równieżzniechęcidosamejwiedzyztegozakresulubzniechęcido
jejzastosowania.Niemniejjestlicznagrupaosóbczynnychzawodo-
wo,któredbająoelegancjęmanierimajądylematyprzywyborze
właściwegozachowania.Naszepolskieobyczaje(opisanezarówno
wporadnikachdobrychmanier,jakipracachpoświęconymszerzej
rozumianymobyczajom20),opierającepierwszeństwonaróżnicypłci
iwieku,naszacunkudokobiet21iosóbstarszych,mogąbyćinajczę-
18Zasadyprecedencjiznajdujązastosowanieniemalwewszystkichdziałaniach
wszerokorozumianejkomunikacjimiędzyludzkiej.Dotycząautoprezentacji,powi-
tań,przedstawianiaosób,przemieszczaniasię,zasiadaniadostołów,zabieraniagło-
su,zajmowaniamiejscawsamochodzieitp.
19nZałożenie,żewszyscyludzierówni,niepomagarozstrzygnąć,comają
zrobić,gdydwojeznichchceprzejśćjednocześnieprzeztesamedrzwi.Ktośmusi
ustąpić.Komuśmusimydaćpierwszeństwo.Regułyetykietynieokreślająwartości
człowieka[ś].Opisująnatomiastpewienporządek,któregopowinniśmyprzestrze-
gaćwkontaktachzinnymi,gdyżczynionżyciełatwiejszymiprzyjemniejszym”,
E.Pernal,Taktownie,profesjonalnie,elegancko,czylietykietawbiznesie,Gdańsk2000,
s.13.
20ObyczajewPolsce.Odśredniowieczadoczasówwspółczesnych,red.A.Chwal-
ba,Warszawa2008;E.Pietkiewicz,Dobreobyczaje,Warszawa1998;C.Ikanowicz,
J.W.Piekarski,Protokółdyplomatycznyidobreobyczaje,Warszawa2007.
21Problemyisprzecznościwzastosowaniemzasadnakazującychszczególne
traktowaniekobietbyłyzauważanejużwokresiemiędzywojennymiopisaneprzez
KonstancjęHojnacką:nMężczyznazawszeodmawiałkobiecierównychprawiprzy-
wilejówobywatelskich[ś].Azdrugiejstronytakobniżanąwżyciucodziennym
istotęidealizujemężczyznawpoezji,wliteraturzeiprzystrajawnadludzkieniemal
cnoty[ś]alekobietęjakopłećlekceważy”czySebastianaAhrensawKodeksieTo-