Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI.Byćautoetnografemś
Ztotalnościmojegodoświadczeniawyłoniłysięszczególnienurtującemnie
problemy(takie,któreumiałamnazwać):zbędnośćśmiercimojejwchodzą-
cejwżyciecóreczki;niebywałamocsłów,gestów,zachowań,którewczasie
umieraniaiżałobyleczyły,koiły,okazywałysiędobroczynnelubtrwaleoka-
leczająceiintensyfikująceból;poczucie,żetakiegocałożyciowegookalecze-
niamożnauniknąć,bojegoźródłemniejestzławola,leczbrakświadomości
iszczególnychumiejętnościkomunikacyjnych;refleksja,comogęzrobić,by
oszczędzićtegozbędnegocierpieniainnym,ijakiminarzędziamidysponuję
jakokulturoznawczyniikomunikolożka;intensywneiambiwalentnepoczucie
krzywdyiwdzięczności-doświadczyłammedykalizacjiumieraniaiśmierci,
porażającegobrakuempatii,przedmiotowegotraktowania,aletakżeogrom-
negowsparciaczęstoobcychludzi.Wieleosóbzmojegootoczenia,czasami
bardzodalekiego,zupełniebezinteresowniezadałosobietrud,byprzeprowa-
dzićmnieprzezczasżałoby,bymitowarzyszyć,ichoćczułamsięrozpaczliwie
sama,wypchniętazramżyciaspołecznego,towiedziałam,żesamaniejestem,
bomitozasygnalizowali.Pachnącymszamponem,butelkąbiostyminy,przy-
gotowanymkrzesłem.
Postanowiłamzmierzyćsięztądoświadczanąambiwalencją-zrozumieć
współczesnenastawieniedośmierciiokreślić,cosięnanieskłada.Nietylko
wceluzaspokojeniaciekawościpoznawczej,lecztakżezintencjąreformator-
ską:byosłabićniekorzystnesposobyreagowaniaspołeczeństwanaśmierć,
awzmocnićte,któresąpomocneidlaumierających,idlażałobników-wska-
zaćorazrozpropagowaćto,copomaga,przywracadożycia,rodzipoczucie
wdzięcznościichęćwspieraniainnychpotrzebujących.
Abytozrobić,jakobadaczkaspołeczna,musiałamsprawdzić,czymoje
pojedynczedoświadczeniejestreprezentatywne,społeczniepodzielane.
Postanowiłamwięcskonfrontowaćswojeujawnionepotrzebyisposobyreakcji,
strategieadaptacyjne,kontekstkulturowyzdoświadczeniamiinnychosób(ze
szczególnymuwzględnieniemprzyszłychpracownikówzatrudnionychwza-
wodachpomocowych)orazżyjącychpodługinnychwartości-wUSA,gdzie
miałamokazjęnietylkokilkakrotnieprowadzićbadania,aleiżyćorazpraco-
waćjakorezydentprzezpółroku.Perspektywakulturoznawczaumożliwiała
miwskazaniewyłaniającychsięzjawiskspołecznychikulturowychzwiązanych
zpostawamiwobecśmierci,przyzastosowaniustrategiiautoetnograficznej,
wktórejmojedoświadczeniastająsięnsposobemzrozumieniaspołecznego
świataosóbskonfrontowanychześmierciąoraznarzędziemanalizyzwiązku
międzyichdoświadczeniamiaszerszymistrukturamiiprocesamispołeczny-
mi”(Davies1999,s.185)typunhumanizacjaśmierci”czypostawanśmierci
podzielanej”
.
Tym,copostanowiłamnapocząteksystematyczniezbadać,byłykulturowe
postawywobecumierania,śmierciiżałoby:deklarowane,przyjmowaneido-
świadczane,orazsposóbkomunikacjiwsytuacjachskrajnych,obciążających
16
