Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Wojnaikonfliktzbrojny
wteoriachstosunkówmiędzynarodowych
RobertŁoś
Teoriestosunkówmiędzynarodowych,wktórychznajdująsięodniesieniado
konfliktówzbrojnych,mająswoichhistorycznychprekursorów.Realiścinajczęściej
odwoływalisiędoHobbesaiMachiavellego,zwolennicyliberalizmudoGrocjusza
iLocke’a,aglobaliścidoKantaiMarksa.Istnieniekonfliktówiwojenjużwstaro-
żytnościprzyciągałouwagęfilozofów,ludzizajmującychsiępoznawaniemmądrości.
Zjawiska,którestaralisięzgłębić,dotyczyłysprawważnych,wyjaśniałyistotężycia,
aprzynajmniejjegoczęści.Jeżelizatemkonfliktczywojnazajmowałyczęśćówcze-
snejrzeczywistości,toniemoglitegopominąćwswoichrozważaniachfilozofowie
uznawanirównieżzaprekursorówpóźniejszychnurtówwteoriistosunkówmiędzy-
narodowych.WśródnichgreckifilozofPlaton(V/IVw.p.n.e.)wyróżniłdwarodzaje
wojen:prowadzonychzwrogamizewnętrznymiitewewnętrzne-najgorsze,które
nazywałstasis.Termintenpoczątkowookreślałskutkirywalizacjiugrupowańary-
stokratycznychwpaństwie.Zczasemokreślenietozaczętoodnosićdorywalizacji
prowadzącejdowojnydomowejisięganiapoobcąinterwencję.
Platondopatrywałsięprzyczynwojenwkoniecznościustanowieniadobrego
ustrojupoliszjaknajlepszymsystememwładzy,aleiwnieograniczonymdążeniu
dobogactwa,którarodziwpolisstanzawiści.Wielemiejscawswychrozważaniach
poświęciłonistnieniunierównościjakoprzyczynypowstaniasytuacjikonflikto-
wych,którejednakniepowinnybyćrozwiązywaneprzezwojnę.Jeżelipolismanie
ulecwojniedomowej,toniepowinnowniejbyćnadmiernegobogactwaaniubóstwa.
Toteróżnicemogliwykorzystaćprzywódcy,abypozbawićmajątkuludzibogatych
1
,
wykorzystujączwykłązawiśćichęćlikwidacjiróżnicmajątkowych.Walczących
HellenówPlatonuważałzawystępującychwbrewnaturze,stądstasiszaprzeczała
stanowinatury.Tylkowojnaświatagreckiegozichnaturalnymiwrogamimogłabyć
1
J.Szacki,Historiamyślisocjologicznej,Warszawa2007,s.28.
