Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
GrzegorzPtaszek
nainspiracjepłynącezteoriikomunikacyjnychiinnychprofilibadawczychskupionychwramach
medioznawstwa11.
Czytelnicy,którzyznająpracenaukoweWojtakpoświęconegenologicznym
analizomgatunkówprasowych,wiedzą,żebadaczka,przyjęłarolęlingwistysuwe-
rena,wywodzącswojerozważaniazteoriiikoncepcjizwiązanychzlingwistyką
tekstu,analiządyskursuorazgenologiąlingwistycznąibędącjednocześnieotwartą
nakoncepcjewramachmedioznawstwa.Taotwartośćpozwoliłajejwypracować
bezpopadaniaweklektyzmmetodologicznyzrębyteorii,którazawieranpojęcia
operacyjneimetodyumożliwiającezintegrowanącharakterystykęzbiorugatun-
kówpowiązanychrelacjamipokrewieństwaiobsługującychokreślonądziedzinę
komunikacji”12.Punktemwyjściadlaswoichgenologicznychrozważańbadaczka
czynigatunek,którytraktujejakontwórabstrakcyjny(model,wzorzec)mający
jednakróżnorodnekonkretnerealizacjewformiewypowiedzi,atakżejakozbiór
konwencji,którepodpowiadajączłonkomokreślonejwspólnotykomunikatywnej,
jakikształtnadaćkonkretnyminterakcjom”13.Takierozumieniegatunkupojawia
sięrównieżwpracachmedioznawczych,żebyprzypomniećnp.definicjęgatunku
JaneFeuer,dlaktórejngatunekjestostateczniekonceptemabstrakcyjnymaniżeli
czymś,corzeczywiścieistnieje”14.
WsposobiemyśleniaogatunkuWojtakodwołujesiędotrzechperspektyw
myśleniaogatunkujakokategoriizłożonej:perspektywydynamicznej(gatunek
jakozjawiskokomunikacyjneiszerzejkulturowe),perspektywystatycznej(gatu-
nekjakotyptekstu,modelpozwalającyłączyćtekstyopodobnychwłaściwościach)
iperspektywykonkretyzującej(gatunekjakozbiórwypowiedzilubwypowiedź
będącanajlepszymegzemplarzem,reprezentantemzbioru).Każdaztychperspek-
tywwyznaczaramyteoriigatunkusformułowanejprzezbadaczkę.Takiecało-
ściowespojrzenienagatunekpozwalauchwycićzarównozmianykulturowe,które
przyczyniająsiędojegoprzeobrażeń,jakipewnewspólnecechyklasytekstów.
Wzorzecgatunkowyijegoaspekty(komponenty),czylitest
nagatunkowośćtekstu
Każdygatunek,będącyabstrakcyjnymtworem,mającymjednakkonkretnere-
alizacjetekstowe,posiadaokreślonyschematwzorzecgatunkowy,któryWojtak
11Ibidem,s.18.
12M.Wojtak,Gatunkiprasowe,WydawnictwoUMCS,Lublin2004,s.15.
13Ibidem,s.16.
14J.Feuer,Genrestudyandtelevision,[w:]ChannelsofDiscourse,Reassembled:Television
andContemporaryCriticism,UniversityofNorthCarolinaPress,London1992,s.144.