Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ODOSOBOWOśCIDYSSOCJALNEJDOPRZESTĘPCZOśCINIELETNICH
zróżnicowanymuwarunkowaniomspołeczno-kulturowym4.Kształtowa‑
niesięprzejawówprawidłowychzachowań,reakcjiorazsystemuocen
wcyklurozwojowymczłowiekanajintensywniejwystępujewokresie
wczesnegorozwojudzieckaorazadolescenta5.Nabywanewówczasdo‑
świadczeniaozróżnicowanejetiologii,przyswojoneregułypoznawcze,
atakżeprzeżyciaemocjonalne,którychnieletnidoświadcza,determinują
jegoprzyszłenawyki,umiejętnośćnawiązywaniaprawidłowychrelacji,
metodyrozwiązywaniasytuacjikonfliktowych.Sytuowaniejednostki
wgrupachspołecznych,którebezpośredniokształtująprzebiegjejso‑
cjalizacji,azatemprzedewszystkimwśrodowiskurodzinnym(rodzice
iopiekunowie,rodzeństwo)6,szkolnymorazrówieśniczym(przyjaciele,
koledzy,znajomi),wzasadniczymstopniuimplikujestymulacjębądź
regresanalizowanegoprocesu70
Biorącpoduwagęfakt,żesocjalizacjastanowiwieloelementowypro‑
ces,wktóregoprzebiegudochodzićmożedoaktualizowaniasięszeregu
zróżnicowanychinterakcjioodmiennejetiologii,wynikającychzuczest‑
niczeniaprzeznieletniegowkształtowaniupostawjejpowinnegoza‑
chowania,poddanychodmiennymuwarunkowaniomsytuacyjnym,de‑
terminowanymprzezodmiennegrupyspołeczne–bliskich,nauczycieli,
rówieśników,dostrzecnależy,żemożeonpodlegaćodmiennymrodzajom
zakłóceń,którezkoleiprowadzićbędądoskonkretyzowanychnegatyw‑
nychnastępstwnietylkoukierunkowanychwobecsamegoadolescenta,
alewdalszejperspektywietakżewobecosóbześrodowiskjegoegzy‑
stencji8.Badającpodłożeicharakterwskazanychnieprawidłowości,już
nawstępienależyzaznaczyć,żekształtowaniesięosobowościdyssocjal‑
4G.Hoppner,RethinkingSocializationResearchthroughtheLensofNewMateria‑
lism,FrontiersinSociology,13.09.2017,httpi//www.frontiersin.org/articles/10.3389/
fsoc.2017.00013/full(dostępi30.11.2022r.);J.A.Clausen,RecentDevelopmentsinSo‑
cialization.TheoryandResearch,UTheAnnalsoftheAmericanAcademyofPolitical
andSocialScience”1968/377(1),s.139in.
5D.R.Schaer,K.Kipp,Psychologiarozwojuczłowiekaoddzieckadodorosłości,
Gdańsk2012.
6K.Hurrelmann,U.Bauer,DasModelldesproduktivrealitätsverarbeitenden
Subjekts[wi]HandbuchSozialistationsforschung,Hrsg.K.Hurrelmann,U.Bauer,
M.Grundmann,S.Walper,Weinheim2015,s.144–161;A.Zduniak,Socjalizacja…,
s.57;J.Mariański,Socjologiamoralności,Lublin2006,s.388.
7J.Dąbrowska,Zaburzeniazachowaniadzieciimłodzieży:aspektydiagnostyczno‑
‑praktyczne,UWychowanienacoDzień”2005/3,s.18;D.Rode,K.Dukała,J.Kab‑
zińska,K.Zalewska-Łunkiewicz,Klinicznapsychologiasądowa,Warszawa2020,
s.79.
8L.Pytka,Pedagogikaresocjalizacyjna.Wybranezagadnieniateoretyczne,diagno‑
styczneimetodyczne,Warszawa2008,s.49.
87