Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
JOANNABRZEZIŃSKA
analizęwywiadówkuratorskich,opiniiszkolnych,danychmedycznych,
aletakżezróżnicowaneskale,inwentarzeczytesty260
Kolejnapłaszczyznadiagnozowaniapozostajeukierunkowananaba‑
danieetiologiizachowańdyssocjalnychwrazzokreśleniemtłaichwy‑
stępowania.Diagnozowaniewtejfazieopierasięnarozpoznawaniu
spektrumzaburzeńwoparciuoanalizęstopniarozwojukompetencjispo‑
łecznychnieletniego,jegoprocesówemocjonalnych,aleprzedewszystkim
natężeniawzachowaniuimpulsywności,wrogościorazagresji,atakże
poziomusamokontroli,którebezpośredniomogąrzutowaćnaaktualiza‑
cjęzachowańprawnokarnierelewantnych270
Ostatnietapdiagnozowaniapoleganaskorelowaniuetapurozwoju
nieletniegoztymiczynnikami,któreutrwalającechyosobowościdysso‑
cjalnej,aktórychposzukiwaćnależywnieprawidłowejsocjalizacji,zabu‑
rzeniachoetiologiineurologicznejczywystępowaniuzdarzeńtrauma‑
tycznych,utrwalającychnieprawidłowościfunkcjonowaniawstrukturze
społecznej280
WedługE.CauffmanniL.Steinbergawśródprzejawów29zachowań
nieletniegodojrzałegopsychospołeczniemożnawskazaćiodpowiedzial‑
ność,zdolnośćprzyjmowaniaalternatywnejperspektywyocenyorazkon‑
trolę.Należyjednakpodkreślić,żezważywszynaobniżonądojrzałośćbio‑
logicznąosobynieletniejnakażdymzewskazanychobszarówmożliwesą
poważnezakłócenia,którychwystąpienieimplikowaćbędziezachowania
prowadzącedoprzekroczenianormlubzasadpowinnegozachowania.
Biorącpoduwagępierwszązewskazanychcech,trudnoprzyjąć,bynie‑
letnizawszebyłskłonnydopodejmowaniawpełniautonomicznychde‑
cyzjiiniepodlegałoddziaływaniuosóbbądźczynnikówzewnętrznych,
równieżtychwpełninegatywnych(np.nakłanianiudodestrukcyjnych
aktywnościprzezgrupęrówieśniczą,wktórejfunkcjonuje).Ponadtonie
zawszebędzieonposiadałutrwalonązdolnośćanalitycznegookreślania
skutkówswoichaktywności,zwłaszczawdłuższejperspektywietem‑
26B.Urban,J.M.Stanik,Resocjalizacjaś,s.179in.;D.Rode,K.Dukała,J.Kab‑
zińska,K.Zalewska-Łunkiewicz,Klinicznapsychologia…,s.163–164.
27B.Urban,J.M.Stanik,Resocjalizacjaś,s.180.
28B.Urban,J.M.Stanik,Resocjalizacjaś,s.180.
29E.Cauffmann,L.Steinberg,Maturityofjudgementinadolescence:Psycho‑
socialfactorsinadolescentdecisionmaking,ULawandHumanBehavior”1996/20,
s.249–272;R.Abramowitz,A.Petersen,J.Schulenberg,Changesinself–image
duringearlyadolescence[wi]Patternsofadolescentself-image,eds.D.Offer,E.Ostrov,
K.I.Howard,UNewDirectionsforMentalHealthServices”no.22,SanFrancisco
1984,s.19–28;B.Ambuel,J.Rappaport,Developmentaltrendsinadolescents’psy‑
chologicalandlegalcompetencetoconsenttoabortion,ULawandHumanBehavior”
1992/16,s.129–154.
92
