Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
NiezawisłośćstanówwUSA
33
Wpierwszymzeswoichorzeczeń(Merrianv.Moddy’sExecutive)Dillonprzy-
jął,iżjednostkimunicypalnemajątylkotakieprawa,jakiezostałyimwyraź-
nieprzyznanewustawodawstwie,logicznieznichwynikająlubsąbezwzględ-
niekoniecznedoichwykonywania.Wuzasadnieniudrugiego(CityofClinton
v.TheCedarRapidsandMissouriRiverRailroadCo)rozwinąłargumentyna
rzeczzwierzchnictwalegislatury,któreniepowinnobudzićwątpliwości,ponie-
waż…związkimunicypalnezawdzięczająswojeoficjalnenarodzinylegislaturzesta-
nowejiodniejnabywająswojeuprawnienia.Onateżdajeimimpulsydożycia,bez
którychniemogłybyistnieć.Jeślitworzy,tomożeniszczyć.Jeślimożeniszczyć,to
możeograniczaćikontrolować,aoneniesąwstanietemuzapobiec.Sątylkodzier-
żawcami(tenants)zwolilegislatury42.Przytoczonerozumowanie,powoływane
potemwlicznychorzeczeniachsądowychjakotzw.regułaDillona(DillonRule),
jestprzedstawianewamerykańskichpodręcznikachprawaiadministracjijako
dowódodcięciasięjudykatywyodludowejteoriisamorządu.
DoregułyDillonanawiązałwswoimorzecznictwieSądNajwyższyUSA.Dwa
orzeczeniazpierwszegoćwierćwieczaminionegostuleciakształtująwspółczesną
praktykękonstytucyjną.Worzeczeniuz1907roku(Hunterv.CityofPittsburg)
sędziowiefederalnipotwierdziliuprawnienialegislaturstanowychdoznoszenia
jednostekmunicypalnych,niezależnieodzgodymieszkańców.Kilkanaścielat
późniejuznali,żewszystkiezwiązkilokalneocharakterzesamorządowymmogą
powoływaćsiętylkonatakieprawa,którezostałyimwyraźniepowierzoneprzez
władzestanówbądźteżsąprzeztewładzeuznawane(Trentonv.NewJersey,
1923).Obydwawerdyktystanowiąważnąprzesłankęteoretyczno-prawnychspe-
kulacjinatematustrojowejpozycjiamerykańskiegosamorząduterytorialnego.
Wewspółczesnejdoktryniekonstytucyjnejdominujepogląd,żesamorządy
lokalneniesąwżadnymstopniuniezawisłewstosunkachzrządemstanowym.
Jednostkiwładztwalokalnegoprzedstawianesąjakotwory(creatures),wydziały
(departments)albowręczwydzieloneczęściskładowe(subordinatesubdivisions)
rządustanowego.Wyglądanato,żeprawnyspóroautonomięsamorządutery-
torialnegozostałostatecznierozstrzygniętywsposób,którypozostajewjawnej
opozycjidorozpowszechnionejwspołeczeństwieopinii.
Występujeobecnieolbrzymiarozbieżnośćmiędzystanowiskiemdoktryny
konstytucyjnejazakorzenionymiwamerykańskiejhistoriiwierzeniamipoli-
tycznymi,wedługktórychsamorządylokalnebyły,sąipozostanąniezawisłe.
Toamerykańskifenomen,trudnydopojęciaweuropejskichkrajachpozostają-
cychpodwpływemfrancuskichipruskichtradycjiscentralizowanegopaństwa,
wktórymsamorządterytorialnypozbawionyustawowychgwarancjipoprostu
przestałbyistnieć.InaczejjestwStanachZjednoczonych,gdziezakwestionowa-
42
Tamże,s.68.
