Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
MirosławBączyk
eliminowanieupadłościdłużnikajakoryzykaobjętegoporęczeniem(wumowie
poręczenianakładasięjednakobowiązekwierzycielazgłoszeniawierzytelności
domasyupadłościdłużnikaizawiadomieniaotymporęczyciela),powoływa-
niesięnabłądwywołanyprzezdłużnikajakoosobętrzecią(zob.paragrafIII
niniejszegoartykułu).
Popiąte,wartopodkreślić,żekonstrukcjąporęczenia(subsydiarnego)posłu-
żyłsięSNjakotwórcząpróbąznalezieniarozsądnegokompromisumiędzy
koncepcją„odszkodowawczego”lub„gwarancyjnego”charakteruodpowiedzial-
nościnapodstawieart.299Kodeksuspółekhandlowych
9
(powstającaexlege
odpowiedzialnośćgwarancyjnazbliżonadoporęczenia)10.Ujawniłysiętuzresz-
znacznewaloryporęczeniajakoinstrumentuodużychmożliwościachadapta-
cyjnych.
I.CzywPolscewystępujejednolitymodelporęczeniacywilnego?
Ogólnymodelporęczeniacywilnegoujętywart.876in.k.c.możewystępo-
wać,oczywiście,wróżnychwariantachkonstrukcyjnych.Wopracowaniutym
interesujenasprzedewszystkimewolucjaprawnategomodelu.Obserwacja
praktykiprowadzidowniosku,żewpolskimobrocieprawnymmożnadostrzec
wyraźnezróżnicowanieexcontractukonstrukcyjneporęczenia,będącegokon-
sekwencjąokreślonychfunkcjijurydycznych,jakiewiążesięztymzabezpiecze-
niemwokreślonychstosunkachprawnych.
Popierwsze,wsferzedziałalnościkaszapomogowo-pożyczkowych(ichodpo-
wiednikówlubstrukturpodobnych,pracowniczychlubkorporacyjnych)wyraź
-
niedominujeniejako„socjalny”modelporęczenia,kształtowanyprzezodpo-
wiednieregulaminytychkas(pożyczkodawców)ipracowniczy(zreguły)status
poręczycielaidłużnika.Pojawiasiętuznaczneuprzywilejowaniepozycjipraw-
nejporęczyciela(np.wygaśnięcieporęczeniawrazieśmiercidłużnikagłówne-
go,subsydiarnośćporęczeniawróżnymujęciu).
Podrugie,najbardziejrozpowszechnionyjestmodelporęczeniaudzielanego
przezosobęfizyczną(takżezazobowiązaniaosóbprawnych,np.spółkikapitało-
wej),nieodpłatnie,niezawodowo,przezczłonkarodzinylubwramachstosunku
korporacyjnego(członekspółdzielni,wspólnik,kontrahentdłużnikagłównego).
9
Ustawazdnia15września2000r.Kodeksspółekhandlowych,Dz.U.2000Nr94,
poz.1037(dalej:„k.s.h.”).
10Zob.wyrokSNzdnia18kwietnia2007r.,VCSK55/07,MoP2007,nr10,s.531.