Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
MieczysławPoborski
-cosygnalizujesamG.Becker-nelastycznośćskładnikajakościowego
jestowielesilniejszaniżilościowego”28.Wpewnejmierzepotwierdzałoby
towyjściowezałożeniemodeludemograficznegoT.Malthusa,alemodel
G.Beckeraabstrahujewdużejmierzeodglobalistycznegozasięgumode-
lumaltuzjańskiego.Wskazywałonnaróżnicewprzebiegutychsamych
zjawiskwpaństwachrozwiniętych-naczymkoncentrujesięG.Becker
wodróżnieniuodT.Malthusa,któryprofetyczniezdajesięprzewidywać
kontrastypomiędzypaństwamirozwiniętymiapaństwamidecydującymi
orzeczywistościglobalnej.
Demograficznedylematygospodarkiświatowej
Skutecznośćprognoz-równieżwsferzedemografii,amożenawet
wniejszczególnie-uzależnionajestodtrafnościdiagnozwyprowadzanych
zanalizdanychempirycznychwmożliwienajszerszejhistorycznieskali.
Możnazatemstwierdzić,żezarównoteorialudnościA.Sauvy,jakiteo-
riadzietnościG.Beckerasąwzględemsiebiekomplementarne.Woparciu
oniemożnaanalizowaćmechanizmykształtowaniazachowańprokreacyj-
nychglobalnejpopulacjizarównonadziś,jakinadającąsięprzewidzieć
przyszłość.Uzupełnićjemożnaownioskiwynikającezprezentowanych
wcześniejteoriiprzejściademograficznego,bowiemkonstatacjaF.Noteste-
ina,iżindustrializacjaiurbanizacjapowodująredukcjęnatężeniaurodzeń
izgonówniestraciłaniczeswojejaktualności.Cowięcejteoriadyfuzjikul-
turowejD.Kirkauzupełniająwtympunkcie,wktórymprzewidujesię
słusznie,iżwzoryzachowańdemograficznychbędąsięupowszechniaćglo-
balniewmiarętego,jakrosnąćbędzieichdostępność,cozkoleigwarantują
massmediaicałysyndromglobalvillage29.
Możnasięcoprawdazastanawiać,czysygnalizowanyprzezR.Easter-
linapoziompłodnościrzeczywistejjakorelacjipomiędzyzdolnościami
rozrodczymi-wyznaczającymigórnypułapprokreacji-apostawami
prokreacyjnymikorygowanymionkosztyregulacjiurodzeń”jestidenty-
fikowalnyimierzalny.Nawetforsowanaprzezpolskiegodemografateoria
cyklicznegorozwojuludzkiejpopulacjimaswojeuzasadnieniennadzisiaj”
,
bowiemprocesymodernizacyjne-skutkującezawężonązastępowalnością
pokoleńniemogąbyćkontynuowaneadlibitum,biorącpoduwagęfinalne
28G.Becker,Ekonomicznateoriazachowańludzkich,dz.cyt.,s.310.
29Z.Pavlik,Rewolucjademografcznajakoogólnaprawidłowośćrozwojuludzkości,War-
szawa1982,s.123.
