Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
tologia.Jakonaukaoflrzeczachostatecznych”,atakżezewzględunato,że
poruszakwestienajbardziejpodstawowedlanaszejbytności,zasługujena
poczesnemiejsce,zarównowdoktrynachreligijnych,jakikoncepcjachfilo-
zoficznych.Bliskaeschatologiijestkosmologia
7
,która,najogólniejrzeczuj-
mując,zajmujesiępochodzeniem,przeznaczeniemimiejscemczłowieka
wstrukturzeWszechświata:
krystalizowałasięjakonaukaempirycznaprawienanaszychoczach.Jeszcze
zpoczątkiemXXwiekubyłaonaraczejzbioremdomysłówifilozoficznych
spekulacjiniżzorganizowanąnauką,natomiastostatniedekadyXXstulecia
byłyjużświadkiemjejogromnychsukcesówjakowpełniuformowanejnauki
zpograniczafizykiiastronomii
8
.
Dlawieluodnalezienieswojegomiejscawświeciejawisięjakocelnadrzęd-
nyistanowifundamentpoczuciabezpieczeństwa.
Próbęodpowiedzinapytaniadotyczącemiejscaczłowiekawświeciepo-
dejmowałowielumyślicieli.Whistoriiludzkościpojawiałysięprzeróżne
koncepcje,odtych,które,najogólniejujmując,uznawałyczłowiekazajedy-
nyizarazemnajwyższybytgodnyzainteresowanianaukowegoorazte,
wktórychczłowiekstanowiłtylkokolejnyłańcuchwświecieprzyrodni-
czym,asensjegoistnieniadeterminowałycykleewolucyjnetegoświata.
Wwielukoncepcjachnaukowychczłowieknaogółujmowanyjestjakood-
rębnyprzedmiotdociekańbadawczych,dlaktórychpunktemwyjściabyły
kwestiedotycząceistotyczłowieka,jegopochodzeniaorazceluisensujego
istnienia.Pytaniaoczłowieka,stawianenaprzestrzenidziejów,mimoupływu
lat,wciążaktualne,ponieważflpoznanieczłowiekajestsamowsobie
wartościoweiwartościowymczyniczłowieka”
9
.Kosmologiajakonauka,
którejprzedmiotemdociekaniawramachzrozumieniaczłowieka,atakże
1111111
7
Należyodróżnićkosmologięfilozoficznąodkosmologiiempirycznej.Wpierwszejczę-
stoporuszanymizagadnieniamisą:determinizm–indeterminizm(wróżnychzna-
czeniach),przyczynowość,naturażyciaiewolucji(przyczymewolucjanaogółnie
ograniczasięjedyniedoistotżywych),ogólnakoncepcjaWszechświata.Drugazaśto
naukazpograniczafizykiiastronomiiimiędzyinnymitymsięróżniodkosmologiifi-
lozofii,flżejejgłównymcelemjestrozumienie(anieprzewidywanie),itogłówniero-
zumienieczłowiekaijegomiejscawświecie”por.M.Heller,Filozofiaprzyrody:zarys
historyczny,WydawnictwoZnak,Kraków2005,s.234.
8
Tenże,Filozofiakosmologii:wprowadzenie,WydawnictwoCopernicusCenterPress,Kra-
ków2013,s.6.
9
M.A.Krąpiec,Człowiekjakoosoba,PolskieTowarzystwoTomaszazAkwinu,Lublin2005,
s.222.
12