Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Planeta,którązamieszkujeludzkość,niejestpunktemcentralnymWszech-
świata,stądiczłowiekstraciłwnimswojąwyjątkowośćidoniosłość.Daw-
ne,przednaukowewyobrażenieczłowiekaoswejroliweWszechświecie(mimo
iżbudzącegogrozę,irracjonalnegoflolbrzyma”)dawałojemusamemukom-
fortpsychiczny,poczuciebezpieczeństwa,ponieważczułsięonwyjątkowy
orazpotrzebny,gdyżprzecieżtowokółjegowyróżnionejplanety–atym
samyminiegosamego–wszystkosiękręciło.Naglezkreatorastałsięzale-
dwiedrobiną,maleńkimpyłkiemkosmicznym,mającymniewielkiwpływ
nalosytegomatematycznieuporządkowanego,doskonałegoinieograni-
czonegoWszechświata.Wtejperspektywieczłowiekniejawisięjakoim-
manentnaczęśćwszechogarniającejrzeczywistości,Wszechświatujmowany
jestbowiemjakostrukturastatyczna,niczymniewzruszonaopoka,która
składasięjedyniezgalaktyk,istniejącychniezależnieodludzkiegoistnienia.
Naskutekrewolucjikopernikowskiejczłowiekstraciłswojącentralnąpozycję
weWszechświecie.Jużwówczasbardziejwrażliwimyśliciele–adotakich
niewątpliwienależałJakubBoehme–zaczęliodczuwaćtoflkosmiczneosa-
motnienie”,októrymdodziśczytasięwliteraturze
19
.
Stosująckonsekwentniemetodypracybadawczej,M.Kopernikstworzył
przeciwstawną,dodotychczasowegopojmowania,teorięheliocentrycznej
budowyświata,którąwywarłdecydującywpływnakształtowaniesięno-
wożytnejkosmologii.Swymodkryciemzrewolucjonizowałniemalwszyst-
kiedziedzinyówczesnejnauki,tworząctymsamympodwalinynowożytnej
iwspółczesnejcywilizacjinaukowo-technicznej.Wrazzudokumentowa-
niemteoriiheliocentrycznejczłowiekstraciłswójprymat,wefekcieczego
diametralnieuległazmianierównieżiprzyjmowanaprzezczłowiekahierar-
chiawartości.Odtejporykierunekrozwojucywilizacjiwymuszałniejako
propagowaniejedyniepragmatycznychrozwiązań,którychpriorytetemby-
łozapewnieniespołecznościludzkiejbezpiecznegotrwaniaiprzetrwania.
1.4.CzłowiekjakoimmanentnykomponentewoluującegoKosmosu
PoznanieczłowiekaorazjegopołożenieweWszechświeciejestniezwykle
istotne,wzależnościbowiemodprzyjętejkoncepcjiczłowiekmoże:albo
otaczającąrzeczywistośćjedyniekontemplowaćigodzićsięzfaktem,że
1111111
19
M.Heller,Naukaiwyobraźnia,WydawnictwoZnak,Kraków1995,s.21.
18