Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
Stosunkimajątkowemałżonków…
strzecmożliwesposobyzmian14.Myśliizachowaniajednostekpozwalająna
tworzeniezasad,którerządząporządkiemspołecznym.Tezasadywspołeczeń-
stwachsąwyprowadzanezmoralności,religii,etyki,zwyczajówipraw.Czas
iprzyczynywyodrębnieniaokreślonychzasadmogąbyćróżne,acoważne,za-
sadyteewoluują15.Zmianywprawieikulturze,atakżekulturachprawnychsą
wynikiempojawieniasięnowychtechnologiiczypojawieniasiękonieczności
ochronykolejnychpraw16.
Wyróżnieniewyżejwskazanychtradycji(kulturprawnych)maswojeuza-
sadnieniemiędzyinnymiwhistorii17.Napotrzebyniniejszegoopracowania
nierozróżniasiępojęćkulturyitradycji,mającjednakświadomość,żewtym
zakresieprezentowanesąodmiennestanowiskawdoktrynie18.Przedwskaza-
niemzakresu,wjakimteczynnikimająistotnywpływnawyodrębnieniekul-
turprawnych,należyzacząćodogólnychstwierdzeń,wręczmożetruizmów,
aledosyćważnych.Namarginesienależyzaznaczyć,żeczęśćinformacjiznaj-
dującychsięwniniejszymrozdziale,zwłaszczaodnoszącychsiędoogólnej
charakterystykikulturprawnych,jestdosyćogólna,wręczpodręcznikowa,
podanietychinformacjimajednaksłużyćlepszemuwprowadzeniuczytelnika
womawianąproblematykę,bezkoniecznościsięganiadoinnychopracowań.
Prawojestwytworemkultury,alejednocześnieważnymczynnikiemkultu-
rotwórczym19.Wspólnewartościspołeczeństwamająswojeodzwierciedlenie
wprawie.Występujezatemoddziaływaniedwukierunkowe-kulturawpływa
naprawo,aprawonakulturę20,cotymbardziejprzemawiazatym,abynie
analizowaćprawawoderwaniuodkultury.Każdajednostkaprawamabo-
14
15
Ibidem,s.7.
Ibidem,s.8.
16
Por.L.Friedman,TeRepublicofChoice.Law,Authority,andCulture,Cambridge1990,
s.61-65.Wartozwrócićuwagęnarozważaniategoautorapoświęconezdominowaniuprzez
prawocorazrozleglejszegoobszarużyciaspołecznego.
17
Pojawiająsiępostulaty,abyzewzględunawątpliwości,jakiezwiązanesązkulturami
prawnymi,używaćinnejterminologii,wtymnaprzykładpojęciantradycjiprawnych”
.Zob.
D.Nelken,DefningandUsingtheConceptofLegalCulture…,s.115-116.Por.takżeJ.W
.Head,
GreatLegalTraditions…,s.11.
18
Por.D.Nelken,DefningandUsingtheConceptofLegalCulture…,s.115.Autorwskazuje
napropozycjeużywaniaróżnychinnychokreśleń,copozwalanauniknięciekrytykiskierowanej
przeciwkoterminowinkulturaprawna”
.
19
R.Tokarczyk,Współczesnekulturyprawne,s.58.
20
Por.D.Nelken,DefningandUsingtheConceptofLegalCulture…,s.111.Zob.A.Sarat,
T.R.Kearns,TeCulturalLivesofLaw[w:]LawintheDomainsofCulture,red.A.Sarat,
T.R.Kearns,Michigan1998,s.1.
