Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
społecznego(stanowiącyłańcuchwzajemniedopełniającychsięczynności
iprzypadkówwspółdziałania)zamierzającegodoosiągnieciawspólnego
celu”.Podjęcietegotypudziałań,częstościślezwiązanychzpodziałempracy
wdanejzbiorowości,powodujeograniczeniejednostkowejsamodzielności,
zakładajednakosiągnięcieobustronnejkorzyściosóbwspółpracującychlub
wspólnąidentyfkacjęzcelem,doktóregodążąwspółpracującejednostkiczy
grupyspołeczne7.Trzebateżdodać,żerozwinięcieprzezjednostkiigrupy
społeczneumiejętnościpodejmowaniairealizacjiwspólnychdziałańodgry-
wałoistotnąrolęwrozwojucywilizacji.Współpraca,jakzaznaczaYuvalNoah
Harari,byłajednymzeznakówrozpoznawczychhomosapiensidawałamu
zdecydowanąprzewagęnadinnymigatunkamiczłowieka8.StefanMieszal-
skidodaje,żefljużwjejpierwotnychstadiachwspółdziałaniewielujedno-
stekbyłowarunkiemzdobycianiezbędnychdożyciaśrodków,azwłaszcza
pożywienia.[ł]Przodkowienasiwspółpracowalizesobąwznoszącmonu-
mentalnebudowle.Takpowstałypiramidy,megalityczneposągizWyspy
Wielkanocnej,miastaMajów[ł].Nieulegawątpliwości,współpracując
przodkowienasizdobywalisięnanowewytwory,wcorazwiększymstopniu
uniezależniającsięodśrodowiska.Stopniowozaczęłypojawiaćsiębardziej
skomplikowaneprzedmioty,którychwytworzeniewymagałonowychform
współpracy”9.StefanMieszalskizaznacza,żetendencjadowspółpracyjako
czynnikuwarunkowanykulturowoprzejawiasięzróżnąsiłąwróżnychspo-
łecznościach.Nigdyniejestjednakcelemsamymwsobie.Stanowiśrodek
doosiągnięciajakiegośantycypowanegoprzezczłonkówspołecznościcelu.
StefanMieszalskidodajezaG.MarwelemiD.R.Schmidtem,żewarunkiem
współpracyjestrównieżpotencjalnagratyfkacjadlakażdegozuczestników
współdziałania10.
Pojęciewspółpracyjestbliskiepojęciuwspółdziałaniaijest:
-utożsamianezpojęciemwspółdziałania.TakczyniTadeuszKotarbiński
wTraktacieodobrejrobocie,pisząc,współdziałaniebędzietymlepsze,
imwiększakoncentracjawokółwspólnegocelu.Autorująłtonastępu-
jąco:flintegracjabędzietymlepsza,imdzielniejtedziałaniawspierają
sięnawzajem.[ł]Jednymzjejwalnychsekretówjestkumulacjacelów
dookoławspólnegośrodkajakowspólnegoośrodka:dziejesiętowtedy
7K.Olechnicki,P.Załęcki,Słowniksocjologiczny,GrafftiBC,Toruń1997,s.250.
8Y.N.Harari,Sapiens.Odzwierzątdobogów,WydawnictwoLiterackie,Warszawa2018,s.61.
9S.Mieszalski,Odydaktycznychuwarunkowaniachwspółpracy,flKwartalnikPedagogiczny”
1982,nr3-4,s.63.
10Ibidem,s.67.
10
AdamMickiewiczUniversityPress©2021