Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp9
mająmomentymagnetyczneniewspółmiernedomagnetonujądrowegoµN,amomenty
protonuineutronusąrówneodpowiednio2,7µNi–1,9µN.Przezwielelatmetodyrezo-
nansujądrowegonawiązcebyłyjedynymidoświadczalnymimetodamirezonansuspino-
wego.Przełomnastąpiłwówczas,gdyEugeniuszKonstantynowiczZawojskiw1944r.
wKazaniuodkryłelektronowyrezonansparamagnetyczny(EPR)wsolachparama-
gnetycznych,aFeliksBlochw1946r.odkryłjądrowyrezonansmagnetyczny(NMR)
wwodzieiEdwardM.Purcell—wparafinie.Odkryciatebyłyprzełomowe,aEPR
iNMRstałysięrozwiniętymidziedzinamiradiospektroskopiifazyskondensowanej.
Odkryciemagnetycznychrezonansówwfazieskondensowanejmaciekawądrama-
turgię.PoodkryciurezonansujądrowegowwiązkachcząsteczekHDiLiDCornelius
Gorter,któryintuicyjniewyczuwał,żerezonansspinowymusiwystępowaćwkryszta-
łach,poszukiwałgowefluorkupotasuKF.Swojedwudziestoletnieposzukiwaniaopisuje
ontak:„DeHaasofiarowałnamgościnęwlaboratoriumKamerlingha–Onnesa,gdzie
Casimirdodawałnamotuchyiudzielałcennychrad.Zmienianopowolipole,staleposzu-
kującspodziewanejszybkiejzmianyczęstościoscylacji.Szukanorezonansu19Fweflu-
orkupotasuKForaz7LiwchlorkulituLiCl,leczbezpowodzenia”.Badaniaprowadzono
wnajniższychtemperaturach,cobyło,jakdzisiajwiemy,okolicznościąniesprzyjającą
badaczom,gdyżpojednokrotnymprzejściuprzezrezonanswystępowałonasycaniesię
liniiizanikabsorpcji.Sprawiałoto,żepowtórneprzejścieprzezrezonansniepowodo-
wałoreakcjiobwodurezonansowego.Równieżelektronowyrezonansspinowyniezostał
odkrytywLejdzie,aC.Gorterpisze,żewyniki,októrychwzmiankowałwswojej
pracydoktorskiej,byłyznowunegatywnelubmniejlubwięcejniepewne.Spotkałem
(J.S.)CorneliusaGorteranakongresieAMPERE,gdziewygłaszałreferatpt.„20latpo-
szukiwańrezonansówmagnetycznych”.Wszyscysłuchaligozzainteresowaniem,gdyż
byłfizykiem,który„otarł”sięoodkrycierezonansówmagnetycznych.C.Gorterbył
wspaniałymfizykiem.Wroku1951odkryłspinowyrezonansantyferromagnetyczny
wCuCl2·2H2Oimawielkiezasługiwbadaniurelaksacjiwsolachparamagnetycz-
nych.ZH.B.G.Casimiremzaproponowałmodeldwupłynowyopisującynadciekłyhel
inadprzewodnictwo.
Niestety,niemiałszczęściaodkryćrezonansumagnetycznego,boszukałgowni-
skichtemperaturach(długiczasT1)iwkrysztale(krótkiczasT2).Elektronowyrezonans
paramagnetyczny—EPRodkryłZawojski,stwierdzającrezonansowąabsorpcjęoscylu-
jącegopolawsolachparamagnetycznych.NastępnieBlochodkryłmagnetycznyrezonans
jądrowyprotonówwwodzie,aPurcellwroztopionejparafinie.OswoimodkryciuPur-
cellmówiłnamnajednejzeszkółGordonaznutkążalu,botwierdził,żejużwgrudniu
1945r.opublikowałswojeodkryciewJournalofAppliedPhysics,natomiastwPhysical
ReviewartykułE.M.Purcella,H.TorreyaiR.V.PoundaczekałnapracęF.Blocha,
W.W.HansenaiM.Packarda,któreukazałysięrazemw69tomiePhysicalReview
w1946r.To,żePurcellprzesłałpracędoredakcjiprzedBlochemwidaćzkolejności
zamieszczeniaobupionierskichprac,gdyżpracaPurcellajestprzedpracąBlocha.Oby-
dwajsąwspaniałymiodkrywcamimagnetycznegorezonansujądrowego—NMR,który
stałsięmetodąbadaństrukturyidynamikiciałastałego.TeoriapodanaprzezBlochajest
dodzisiajpunktemwyjściawszystkichteoriiNMR,ajegogenialnieprosterównaniapo-
kazują,żemagnetycznespinyelektronówijąder„koziołkują”wpełnejzgodziezteorią.
