Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MUZYKA–JEJSTRUKTURA,PRZEŻYCIEIPRZESŁANIE
XI
KolejneobszarybadawczychzainteresowańLissyprzedrokiem1939,
świadczącychojejotwartościnazjawiskarodzącejsiękulturymasowej,
stanowiłynowemedia:radioifilm.Praceztegozakresu12,poświęcone
zarównoznaczeniuobydwutychmediówdlaprzekazumuzyki,jakteż–
wprzypadkufilmu–funkcjommuzyczno-estetycznympowiązanymze
strukturądziełafilmowego,zaskakująintuicjąbadawcząicelnościąspoj-
rzenia,zważywszyiżwpolskiejkulturzemiędzywojniazarównoradio,jak
ifilmbyłymediamiwchodzącymidopierodospołecznegoobiegu.Dość
wspomnieć,żespółka„PolskieRadio”rozpoczęłanadawanieregularne-
goprogramuwroku1926,natomiastfilmdźwiękowy13rozpowszechniłsię
wPolsceporoku1930,m.in.zasprawątwórcówskupionychwstowarzy-
szeniu„Start”,któredziałałowlatach1930–1934.ZofiaLissadoskonale
zdałasobiesprawęzmożliwościobydwunowychmediów,widząc–zwłasz-
czawradiu–potężnenarzędziepropagowaniakulturymuzycznej.Film
dźwiękowyzainspirowałjązkoleidobadańnadróżnorodnymifunkcjami
muzykiwobraziefilmowym14.Owocemtychdociekaństałasięksiążkapt.
Muzykaifilm.Studiumzpograniczaontologii,estetykiipsychologiimuzyki15,
będącaewenementemnietylkowpolskim,aleteżwświatowympiśmien-
nictwiefilmologicznym.Oryginalnośćtejpracypolegałanawszechstron-
nymujęciustatusuifunkcjimuzykiwfilmie,wmyślzałożeń,któreprzywo-
dząnamyślmetodęstrukturalistycznąisemiologiczną.Walorytezwróciły
uwagęKonstantegoRegameya,którypisałwswejrecenzjiz1938roku:
Jesttopracaponiekądpionierskaitonietylkowpolskiejliteraturzemuzycz-
nej.[...]Jeślichodzioaspektanalityczno-badawczyitotakwszechstronniepo-
traktowany,książkadr.Lissyjestwtejdziedzinieniewątpliwiejednązpierwszych
idopewnegostopniapodstawowych.
12Radiowewspółczesnejkulturzemuzycznej.(Psychologiczne,artystyczne,społeczne
ipedagogiczneproblematyradia),„KwartalnikMuzyczny”1932,nr14;Radioanaucza-
niemuzyki,„Muzykawszkole”1932,nr2;Społecznarolaradiawkulturzemuzycznej,
„PrzeglądSpołeczny”1934,nr6.
13Publicznypokazpierwszegofilmudźwiękowego–Śpiewakjazzbandu–odbyłsię
wroku1927wStanachZjednoczonych,wwytwórnibraciWarnerwHollywood.
14WczesnezainteresowanieLissymuzykąfilmowąpłynęłonietylkozsamejcie-
kawościpoznawczej,czyzjejdoświadczeńjakofilmowegowidza,alemiałoteżinne
przyczyny:wpobliżujejlwowskiegomieszkania–jaksamawspominała–znajdowała
sięmontażowniafilmów,zktórejdobiegałynieustannieodgłosyścieżekdźwiękowych
zdołączonądonichmuzyką,codziałałoniezwykleinspirującoizpewnościądostarczy-
łojejwielemateriałudobadańwtymzakresie.
15Z.Lissa,Muzykaifilm.Studiumzpograniczaontologii,estetykiipsychologiimuzy-
ki,Lwów(KsięgarniaLwowska)1937.
