Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MUZYKA–JEJSTRUKTURA,PRZEŻYCIEIPRZESŁANIE
IX
Konserwatoriumim.KarolaSzymanowskiegooraztamtejszejSzkołyMu-
zycznejim.FryderykaChopina–przedstawiłaznaczeniemuzykidlaroz-
wojuosobowościdziecka,specyficznedladziecitypyreakcjinamuzykę,
ichtwórcząaktywnośćnatympolu,wreszcie–sformułowałapostulatydla
systemuwychowaniamuzycznego.Od1934rokuprowadziłapogłębione
badanianadmuzykalnościądzieciimłodzieży4oraznadmechanizmami
percepcjimuzycznejwczołowympolskimośrodku,jakimbyłwówczasIn-
stytutPsychologiiweLwowie.Jestfaktemznamiennym,żejejrozważania
nadodbioremmuzykiszływparzezrefleksjąwokółrozumienia
sztukidźwięków.Włączonydoniniejszegozbiorutekstpt.Osłuchaniuiro-
zumieniuutworówmuzycznych5,jestbodajnajwcześniejszymświadectwem
kształtowaniasięstrukturalnejkoncepcjiestetycznegoprzeżyciamuzycz-
nego,naktóre–wedługLissy–składająsięczterywspółczynniki:wra-
żeniowy(„ujmowanieróżnejwysokościdźwięków,ichnasileniaibarw
brzmieniowych”),przedstawieniowy(„całościoweujmowanieprzebiegów
dźwiękowychwedleschematówprzedstawieniowychpewnegostyluhisto-
rycznego”),emocjonalny(„skierowanieintencjinawyrazdanejstruktury
dźwiękowej)iintencjonalny(„kierującyintencjęodbiorcy[...]nazjawiska
pozamuzyczne,wyznaczonestrukturamidźwiękowymi”)6.
Wszystkietewspółczynnikirazemwzięte–pisała–stapiająsięwcałośćprze-
życiamuzycznego,sąpodstawą,naktórejnadbudowująsięuczuciaestetycznesłu-
chacza,przyczymjedenznichskupiaczasemnasobiewsilniejszymstopniuuwagę
słuchacza,np.wpewnejfazieutworusilniejuderzanaszespółbarwbrzmieniowych,
winnejoryginalnaharmonikalubkunsztownapolifonialiniimelodycznychitp.7
wszkole”1933,nr10;Badaniamuzykalnościawychowaniemuzyczne,„MuzykaPolska”
1934,nr3;Wpływmuzykinamłodzieżwokresiedojrzewania,„PrzeglądSpołeczny”
1934,nr12.
4Zob.Oistocieitypachmuzykalności,„PrzeglądSpołeczny”1935,nr7;Obadaniu
muzykalnościipsychotechnicemuzycznej,„PrzeglądSpołeczny”1936,nr1.
5Z.Lissa,Osłuchaniuirozumieniuutworówmuzycznych,„WiedzaiŻycie”1937,nr
6,s.383–395.Zob.takżeEdmundHusserl,VorlesungenzurPhänomenologiedesinne-
renZeitbewusstseins,„JahrbücherfürPhilosophieundphänomenologischeForschung”
1928,nrIX.PodobnewątkipodjąłrównieżRomanIngardenwswymstudiumUtwór
muzycznyisprawajegotożsamości(Kraków1973,s.90).
6Z.Lissa,Okomizmiemuzycznym,„KwartalnikFilozoficzny”1938,nr2,s.100.
AutorkanawiązaławtymtekściedoteznakreślonychwartykuleOsłuchaniuirozumie-
niuutworówmuzycznych,przytaczającjewniecozmienionymukładzie.
7Ibidem,s.100–101.
