Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
11
ideeswojegonauczyciela,CarlaLodolego,głoszącegokoniecznośćpodporządkowania
architekturyijejelementówfunkcjom,którewinnypełnić.Esejomalarstwietozkolei
wdużejmierzepedagogicznytraktat,omawiającyzarównoposzczególneaspekty
sztukimalarskiejwyróżnianeprzezówczesnąteorięsztuki(anatomia,perspektywa,
rysunek,koloryt,kompozycjaitd.),jakioferującypraktycznewskazówkidotyczące
edukacjimalarzaorazszkicującyzadaniakrytykasztuki.Jestontakżeświadectwem
klasycyzującegogustuAlgarottiego,którydajeosobieznaćwpozostałychtekstach.
WEsejuooperzeAlgarottianalizujeelementyskładoweprzedstawieńoperowych
(libretto,muzyka,taniec,scenografia)orazrelacjemiędzynimi,wskazującprzytym
naźródłabłędówtakpowszechnych,jegozdaniem,woperzeXVIII-wiecznej.
Wesejachznaleźćmożnawielebłyskotliwychaforyzmówimyśli,stanowiących
wyłącznieornamentgłównejargumentacji.Tojednakwłaśniewtegorodzajubon
motach,krótkichuwagachizapiskach-tutajwybranychzMyśliróżnych-najpełniej
chybadajeosobieznaćespritAlgarottiego,zainteresowanegowszelkimiaspektami
historiiikultury.HistoriąintelektualnąWenecjanininteresowałsiętakżebardziej
systematycznie,rozważająctakiekwestie,jaktrudnościwprzekładaniupoetówkla-
sycznych,zaletyposługiwaniasięrodzimymjęzykiem,rolainstytucjinaukowychczy
klimatintelektualnyrozmaitychepok.Wniniejszejantologiiznalazłysiędwateksty
dotyczącetychzagadnień:Esejnatematkwestii,dlaczegowielkieumysłypojawiają
sięwpewnychepokachwszystkiejednocześnieirozkwitająwszystkierazemorazEsej
ojęzykufrancuskim.Obapodejmująkwestiekluczowedlaówczesnejrépubliquedes
lettresidyskutowaneprzezjejczłonków.Wtomieniemogło,rzeczjasna,zabraknąć
teżpodstawowegodziełaAlgarottiego,któreprzysporzyłomusławy,mianowiciejego
Newtonianizmudladam.Ztegoobszernegodzieła,wktórymwszeregusalonowych
dialogówautordajeprzystępnywykładfizykiioptykiNewtona,zostaływybranefrag-
mentydotyczącecameraobscura,gdyżurządzenietoświetnieilustrujestyknauki,
sztukiikultury.ObrazAlgarottiegojakopropagatoranaukidopełniamniejsalonowa,
zatobardziejsystematycznaRozprawaoKartezjuszu,wktórejrozważaonzasługi
ibłędyfrancuskiegofilozofa,próbującokreślićjegomiejscewhistoriinaukiifilozofii.
Jakwspomniano,Algarottichętniesięgałpoliterackąformęlistu,przezcałeżycie
prowadziłzresztąożywionąkorespondencję.TutajpublikujemyfragmentyListów
zRosji,czylisprawozdaniazpodróżydoimperiumcarów,gdzieAlgarottistarasiędać
obraznietylkokulturyisztuki,aletakżeekonomii,politykiistosunkówspołecznych
wkraju,którynakażdymkrokuimponujemupodwielomawzględami(notabene
wjednymzlistówWłochzdajerelacjęzeswegopobytuwGdańsku).
PolskiegoczytelnikamożezainteresowaćzwłaszczaProjektukończeniamuzeum
królewskiegowDreźnie,wktórymodzywasięnietylkoduszaznawcysztuki,ko-
lekcjoneraiartystyaletakżedworzanina.Trzebabowiempamiętać,żeteksttennie
tylkojestdowodemnowoczesnościpoglądówAlgarottiego(podkreślaonznaczenie
grafikijakomediumpopularyzacjimalarstwaiczyniinteresująceuwagidotyczące
